"Bu dörd gözəl xisləti özündə toplayan cənnətə daxil olar" hədisinin izahı barədə

    22.06.2014
Sual: 
Es salamu aleykum. Ebu Bekr ve Omer (Allah onlardan razı olsun) haqqında hədis var. Hədis tam olaraq deyə bilməyəcəm. Umumi məzmunun deyəcəm. Rasulullah sallallahu aleyhi va sellem subh namazından sonra soruşur ki kim bu gün oruc tutub? Omer cavab verirki mən dunen niyyet etmemişəm oruca amma Abu Bakr deyir ki ya Rasulullah mən tutmuşam. Yenidən rasulullah sallallahu aleyhi va sellem soruşur kim bu gun sedeqe verib? Omer cavab verir ki ya Rasulullah hele yeni subh namazın qılıb bitirmişik. Amma Abu Bakr deyir ki mən vermişəm. Yenə Rasulullah sallallahu aleyhi va sellem soruşur kim bu gun xəstə ziyarətinə gedib? Omer yene eyni cavabi verir. Amma Abu Bakr deyir ki mən getmişəm. Bir daha Rasulullah sallallahu aleyhi va sellem soruşur kim bu gun cənazə namazına gedib. Omər yenə eyni cavabı verir. Amma Abu Bakr deyir ki mən getmişəm. Ondan bunu necə elədiyini soruşanda Abu Bakr oruc aydın məsələdir, amma sədəqə isə evdən çıxanda oğluna çorək verir məscidə gələndə bir miskin gorur. Miskinə oğlunun əlindəkin alıb miskinə verir. Sahabelerden birinin xəstə olmasın eşidir. Məscidə gəlməzdən əvvəl onun evinə gedir ziyarət edir. Amma cənazəni nece edir o yoxdu hədisdə. Bəlkə də var mən görməmişəm. Lakin mən xatırlamıram. Abu Bakr ( Allah ondan razı olsun) necə subhdən əvvəl cənazəyə gedir? Kimin cənazəsinə gedir? Düşünürəm əgər bir cənazə olubsa ona ilk öncə rasulullah sallallahi aleyhi va sellem de gederdi. O cumlədən Omer də. Əgər çox uzaq bir yerdədirsə onda subhdən əvvəl getməsi bir az çətin məsələdir. Hədisdən də göründüyü kimi oğlu ilə gəlib xəstə ziyarət edib sədəqə verib. Cənazəyə o sırada necə gedib? Və ya gedibmi? Bəlkə hədisdə sonradan həmin hissəsi əlavə olunub? Allah bilir düzünü.
Cavab: 

Aleykum salam. Bu hədisin səhih olmasına inşallah heç bir şübhə yoxdur. Ancaq Əbu Bəkrin bu əməlləri sübh namazından qabaq necə yerinə yetirməsi barəsində geniş təfsilatlı məlumat verilməyib. Sadəcə bu rəvayət Əbu Bəkr Siddiqin (Allah ondan razı olsun) fürsətlərdən yetərincə istifadə etməyə və ibadətləri yerinə yetriməyə necə həris olmasına dəlalət edir. Peyğəmbər (sallallahu aleyhi və səlləm) sual verdikdə Əbu Bəkrin (Allah ondan razı olsun) dərhal cavab verməsi, onun əksər hallarda günlərinin ibadət və itaətlə keçməsinə dəlalət edir. Bizə düşən isə Allah Rəsulundan rəvayət olunan bütün səhih hədislərə, təfsilatını bilsək də, bilməsək də iman gətirməkdir. Uca Allah buyurur: "Sizin yoldaşınız nə (haqdan) azmış, nə də (yoldan) çıxmışdır. O, öz istəyi ilə danışmır. Bu, ona Allah dərgahından təlqin edilən bir vəhydir. Bunu ona çox qüvvətli olan (Cəbrayıl) öyrətdi". (ən-Nəcm, 2-5).

Hədis belədir:  Əbu Hureyra (Allah ondan razı olsun) rəvayət edir ki, pey­ğəmbər sübh namazından sonra (sallallahu aleyhi və səlləm) üzünü səhabələrə tutub soruşdu: “Siz­lərdən kim bu gün oruc tutub?” Əbu Bəkr dedi: “Mən”. Yenə so­ruşdu: “Sizlərdən kim bu gün xəstəyə baş çəkib?” Əbu Bəkr dedi: “Mən”. Yenə soruşdu: “Sizlərdən kim bu gün dəfndə iştirak edib?” Əbu Bəkr dedi: “Mən”. Yenə soruşdu: “Kim bu gün kasıba yemək verib?” Əbu Bəkr dedi: “Mən”. (Müslim).
Mərvan rəvayət edir ki, mə​nə xəbər çatdı ki, Pey­ğəmbər (sallallahu aleyhi və səlləm) belə dedi: “Bir gün ərzində bu xislətlər (hansı) adamda cəm olsa, o, Cən­nətə girər”.
Başqa rəvayət belə deyilir. İbn Abbas (Allah onların hır ikisindən də razı olsun) rəvayət edir ki, Peyğəmbər (sallallahu aleyhi və səlləm) soruşdu: “Sizlərdən kim bu gün oruc tutub?” Əbu Bəkr (Allah ondan razı olsun) dedi: “Mən”. Yenə soruşdu: “Sizlərdən kim bu gün xəstəyə baş çəkib?” Əbu Bəkr (Allah ondan razı olsun) dedi: “Mən”. Yenə soruşdu: “Sizlərdən kim bu gün dəfndə iştirak edib?” Əbu Bəkr (Allah ondan razı olsun) dedi: “Mən”. Yenə soruşdu: “Kim bu gün kasıba yemək verib?” Əbu Bəkr (Allah ondan razı olsun) dedi: “Mən”. Peyğəmbər (sallallahu aleyhi və səlləm) dedi: “Bu xislətlər bir gün ərzində (hansı) adamda cəm olsa, o, Cənnətə girər”.

Teqlər: 
şəxslər
Paylaş: