Qurbanlıq

    10.04.2015

Tərifi:
Qurbanlıq, qurban bayramı və təşriq (zülhiccənin 11, 12 və 13-cü) günlərində Allaha ibadət olaraq kəsilən ev heyvanlarıdır.
Hökmü:
İmkanı olan insanın qurban kəsməsi vacibdir. Demək Peyğəmbər (S.A.V.) demişdir: «Kimin imkanı ola-ola qurban kəsməzsə, bizim namazgaha gəlməsin»[1].
Hədisin məsələyə dəlaləti belədir ki, Peyğəmbər (S.A.V.) imkanı olub qurban kəsməyən insanın namazgaha yaxınlaşmasını qadağan etmişdir. Bu isə o deməkdir ki, həmin adam vacib bir əməli tərk etmişdir. Sanki imkanı ola-ola belə bir vacib əməli tərk edib, bayram namazı qılmağa gəlməyin heç bir faydası yoxdur.
 
Muxəffif ibn Suleym deyir ki, biz Ərəfada Peyğəmbərlə (S.A.V.) birlikdə dayanmışdıq. O, belə dedi: «Ey insanlar, hər il hər bir ailənin boynuna bir qurban və bir ətirə düşür». Sonra dedi: Bilirsinizmi ətirə nədir? Ətirə, insanların "Rəcəbiyyə" adlandırdıqları (rəcəb ayında kəsdikləri) qurbandır[2].
Sonra Peyğəmbərin (S.A.V.) bu sözləri ilə rəcəb ayında kəsilən qurbanın (Ətirənin) hökmü ləğv (nəsx) olunmuşdur: «Heyvanın ilk qarında doğduğu balanı (Fər`, ərəb.) mütləq qurban deyib, həmçinin rəcəb ayında (Ətirə) qurban deyib[3] kəsmək olmaz»[4].
Rəcəb ayında kəsilən qurbanın (Ətirənin) hökmünün ləğv edilməsi, qurban bayramında kəsilən qurbanın hökmünün ləğv edilməsi demək deyil.
Cundub ibn Sufyan əl-Bəcəli deyir ki, mən qurban bayramı günü Peyğəmbərin (S.A.V.) belə dediyini eşitmişəm: «Kim qurbanını bayram namazından öncə kəsibsə, onun yerinə yenidən birini kəssin. Kim qurbanını kəsməyibsə indi kəssin»[5].
Bu hədis açıq-aşkar qurbanın vacib olmasına dəlalət edir. Ələlxüsus vaxtsız kəsilən qurbanın əvəzinə yenidən başqasını kəsməyin əmr olunması.[6]

 
[1] Hədis həsəndir. Səhih Sünən İbn Macə: № 2532. İbn Macə: 2/ 1044/ № 3123.
[2] Hədis həsəndir. Səhih Sünən İbn Macə: № 2533. Tirmizi: 3/ 37/ № 1555. Əbu Davud: 7/ 481/ № 2771. İbn Macə: 2/ 1045/ № 3125. Nəsai: 7/ 167.
[3] Cahiliyyət vaxtında insanlar heyvanın birinci balasını, həmçinin rəcəb ayında ailənin adından bir qoyunu bütləri üçün qurban kəsərdilər. Sonra Peyğəmbər (Ona və ailəsinə Allahın salavatı və salamı olsun) bunları qadağan etdi. Hətta bu vaxtları məxsus edərək bunu Allah üçün də etmək olmaz. (tərc.)
[4] Buxari: 9/ 596/ № 5473. Müslim: 3/ 1564/ № 1976. Əbu Davud: 8/ 32/ № 2814. Tirmizi: 3/ 34/ № 1548. Nəsai: 7/ 167.
[5]  Buxari: 10/ 20/ № 5562. Müslim: 3/ 1551/ № 1960. İbn Macə: 2/ 1053/ № 3152. Nəsai: 7/ 224.
[6] Seylul Cərrar: 4/ 74 - 75. İxtisar edilmişdir.