20 Yanvar faciəsi günü ölənlər şəhid sayılırmı?
Aleykum salam. Şəhid sözü şahid deməkdir. Bəzi alimlər şəhidə belə deyilməsinin səbəbini onun Uca Allahın nemətlərinə şahid olması ilə və ya şəhadət kəlməsinə şahid olması ilə əlaqələndirirlər. Şəhid Uca Allaha iman gətirən və Uca Allahın yolunda döyüşərək öldürülən şəxsdir. Bu ən üstün şəhidlik mərtəbəsidir. Lakin şəhidlik bununla bitmir. Başqa növ şəhidlər vardır ki, Peyğəmbər (salləllahu aleyhi və səlləm) öz hədislərində onlar haqqında xəbər vermişdir.
Allah Elçisi (salləllahu aleyhi və səlləm) buyurdu: "Aranızda şəhid olanlar haqqında nə deyirsiniz?" Dedilər: "Şəhidlər Allah yolunda öldürülənlərdir". O buyurdu: "Elə olduqda, həqiqətən, ümmətimin şəhidləri azdır; Allah yolunda öldürülən şəhiddir, Allah yolunda ölən şəhiddir, qarın xəstəliyindən ölən şəhiddir, vəba xəstəliyindən ölən şəhiddir". (İbn Məcəh, 2804-2810).
Peyğəmbərimiz (salləllahu aleyhi və səlləm) buyurmuşdur: "Bədəni (hər hansı bir dəmirlə) deşilərək ölmək, taundan ölmək, dağıntı altında qalaraq ölmək, vəhşi heyvan tərəfindən parçalanaraq ölmək, boğularaq ölmək, yanaraq ölmək, qarın xəstəliyindən ölmək, ağ ciyər iltihabından ölmək şəhidlikdir". (əs-Suyuti "Camius-Sağir", 7585).
Rabii' əl-Ənsari (Allah ondan razı olsun) demişdir: "Qardaşım oğlu Cəbr əl Ənsari (Allah ondan razı olsun) ölümcül xəstə olarkən Allah Elçisi (sallallahu aleyhi və səlləm) onu ziyarət etdi. Cəbrin ailəsi ona görə ağlayırdılar. Cəbr onlara dedi: "Allah Elçisinə əziyyət verməyin!" Allah Elçisi (salləllahu aleyhi və səlləm) buyurdu: "Onlarla işin olmasın, nə qədər ki, sağsan, qoy ağlasınlar. Ölüm anı gəldikdə isə sakit olsunlar". Onun ailə üzvlərindən bəziləri dedi: “Biz sənin Allah Elçisi (sallallahu aleyhi və səlləm) ilə cihadda öldürülməyindən əvvəl yatağında ölməyini istəməzdik". Allah Elçisi (salləllahu aleyhi və səlləm) buyurdu: "Şəhidlik yalnız cihadda ölmək deyildir. Belə olsaydı ümmətimin şəhidləri az olardı. Həqiqətən, bədəni (hər hansı bir dəmirlə) deşilərək ölmək və taundan ölmək şəhidlikdir, qarın xəstəliyindən ölmək şəhidlikdir, doğuş zamanı ölmək bütün qadınlara şəhidlikdir, yanaraq ölmək şəhidlikdir, boğularaq ölmək şəhidlikdir, dağıntı altında qalaraq ölmək şəhidlikdir, ağ ciyər iltihabından ölmək şəhidlikdir". (ət-Tabərani "Mucəmul-Kəbir", 4472, 4607).