Heç kəsin haqqı yerdə qalmaz
Əbu Hureyra (Allah ondan razı olsun) rəvayət edir ki, Allah Elçisi - salləllahu aleyhi və səlləm - demişdir: “(Qiyamət günü) Allah yaratdığı cinlər, insanlar və heyvanlar arasında hökm verəcək və o gün hətta buynuzlu ilə buynuzsuz heyvanlar arasında da hökm verəcək. Birinin digəri üzərində haqqı qalmadıqda Allah deyəcək: “Torpaq olun!”[1] Elə bu zaman kafir deyəcək: “Kaş mən torpaq olaydım!” (ən-Nəbə, 40)”.[2]
Cabir ibn Abdullah (Allah ondan razı olsun) rəvayət edir ki, mən Peyğəmbərin - salləllahu aleyhi və səlləm - əshabələrindən birinin ondan qisas barədə mənim eşitmədiyim bir hədisi eşitdiyini biləndə bir dəvə aldım və yola götürəcəyim azuqəmi ona yüklədim. Sonra (ona minib) bir ay yol getdim. Nəhayət gəlib Misirə çatdım. Mən Abdullah ibn Uneysin evinə gəlib qapıda duran gözətçiyə dedim: “Abdullaha de ki, Cabir qapıda gözləyir!” Gözətçi: “Abdullahın oğlu (Cabir)?”- deyə soruşdu. Mən: “Bəli!”- dedim. O, gedib Uneysə (Allah ondan razı olsun) xəbər verdi. Uneys libasını geyinib bayıra çıxdı və biz qucaqlaşıb görüşdük. Mən ona dedim: “Sənin Peyğəmbərdən - salləllahu aleyhi və səlləm - qisas barədə mənim eşitmədiyim bir hədisi eşitdiyini mənə xəbər verdilər və mən qorxdum ki, bu hədisi eşitməzdən əvvəl ikimizdən birimiz ölək”. Abdullah (Allah ondan razı olsun) dedi: “Mən Peyğəmbərin - salləllahu aleyhi və səlləm - belə dediyini eşitdim: “Allah, insanları lüt-üryan, sünnət olunmamış halda və bühm vəziyyətində məhşərə toplayacaq”. Biz: “Bühm nədir?”- deyə soruşduq. O buyurdu: “Onların heç nəyi olmayacaq. Sonra onları, yaxında və uzaqda olan hər kəsin eşidə biləcəyi uca bir səslə çağırıb deyəcək: “Mənəm Hökmdar! Mənəm haqq-hesab çəkən! Cənnət əhlindən haqsızlıq etmiş heç bir kimsə (əməllərinə görə) hesablaşmayınca Cənnətə girə bilməz. Həmçinin Cəhənnəm əhlindən haqsızlıq etmiş heç bir kimsə (əməllərinə görə) hesablaşmayınca Cəhənnəmə girə bilməz. (Onlar) bir şillənin (belə qisasını alacaqlar)”. Biz dedik: “Bu necə ola bilər? Axı biz Allahın hüzuruna sünnət olunmamış halda, heç nəsiz gələcəyik”. Peyğəmbər - salləllahu aleyhi və səlləm: “Savablar və günahlarla”- deyib, bu ayəni oxudu: “Bu gün hər kəsə qazandığının əvəzi veriləcəkdir. Bu gün haqsızlıq olmaz” (Ğafir, 17)”.[3]