Əmanətə xəyanət haqda - Ali-İmran surəsi 161 - ci ayə

    03.10.2018
وَمَا كَانَ لِنَبِيٍّ أَنْ يَغُلَّ وَمَنْ يَغْلُلْ يَأْتِ بِمَا غَلَّ يَوْمَ الْقِيَامَةِ ثُمَّ تُوَفَّى كُلُّ نَفْسٍ مَا كَسَبَتْ وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ

 
Peyğəmbərə əmanətə xəyanət etmək yaraşmaz. Əmanətə xəyanət edən kimsə Qiyamət günü xəyanət etdiyi şeylə gələr. Sonra da hər kəsə əməllərinin əvəzi tam veriləcək və onlara zülm edilməyəcəkdir”

 
قَالَ ابْنُ عَبَّاسٍ رضى الله عنهما نَزَلَتْ هَذِهِ الآيَةُ {وَمَا كَانَ لِنَبِىٍّ أَنْ يَغُلَّ} فِى قَطِيفَةٍ حَمْرَاءَ فُقِدَتْ يَوْمَ بَدْرٍ فَقَالَ بَعْضُ النَّاسِ لَعَلَّ رَسُولَ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- أَخَذَهَا فَأَنْزَلَ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ {وَمَا كَانَ لِنَبِىٍّ أَنْ يَغُلَّ} إِلَى آخِرِ الآيَةِ. قَالَ أَبُو دَاوُدَ يَغُلَّ مَفْتُوحَةُ الْيَاءِ.
    

Rəvayət edilir ki, İbn Abbas (Allah ondan razı olsun) demişdir: Peyğəmbərə əmanətə xəyanət etmək yaraşmaz…” (Ali-İmran, 161) ayəsi Bədr döyüşü günü itən qırmızı qətifə barəsində nazil edilmişdir. Bəzi insanlar dedilər: “Ola bilsin ki, onu Allah Elçisi götürüb”. Bu səbəblə Uca Allah bu ayəni nazil etdi: Peyğəmbərə əmanətə xəyanət etmək yaraşmaz…” (Ali-İmran, 161)”.
 
Əbu Davud, 3971, 39733; İbn Cərir ət-Tabəri “Təfsir” 4/102; əl-Bəzzar, 2198; ət-Tabərani “Mucəmul-Kəbir” 12028-12029; ət-Tirmizi, 3012. əl-Albani “Silsilətul-Əhədisis-Sahiha”da (2788), Ali Nasr və əl-Hilali şahidləri ilə birlikdə isnadının həsən olduğunu bildirmişlər.

 
عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ , قَالَ:بَعَثَ نَبِيُّ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ جَيْشًا فَرُدَّتْ رَايَتُهُ , ثُمَّ بَعَثَ فَرُدَّتْ بِغُلُولِ رَأْسِ غَزَالٍ مِنْ ذَهَبٍ , فَنَزَلَتْ: {وَمَا كَانَ لِنَبِيٍّ أَنْ يَغُلّ}
 

Rəvayət edilir ki, İbn Abbas (Allah ondan razı olsun) demişdir: “Allahın Peyğəmbərinin - salləllahu aleyhi və səlləm - göndərdiyi ordu qəni­mətlə geri qayıtdıqdan sonra o, bir daha ordu göndərdi və onlar (topladıq­ları qənimətlərdən) qızıldan olan ceyran başını götürmək­lə xəyanət edib geri qayıtdılar. Allah da bu ayəni nazil etdi: “Peyğəmbərə əmanətə xəyanət etmək yaraşmaz...”. (Ali-İmran, 161)”.
 
ət-Tabərani “Mucəəmul-Kəbir” 12516, 12684; əd-Diya əl-Məqdisi “Əhədisil-Muxtəra” 512-514. Şeyx Muqbil, Ali Nasr, əl-Hilali və əl-Heysəmi isnadının səhih olduğunu bildirmişlər.

 
عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ، أَنَّهُ كَانَ يَقْرَأُ: {وَمَا كَانَ لِنَبِيٍّ أَنْ يَغُلَّ} وَكَيْفَ لا يَكُونُ لَهُ أَنْ يَغُلَّ وَلَهُ أَنْ يُقْتَلَ، قَالَ اللَّهُ: {وَيَقْتُلُونَ الأَنْبِيَاءَ} وَلَكِنَّ الْمُنَافِقِينَ اتَّهَمُوا النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فِي شَيْءٍ، فَأَنْزَلَ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ: {وَمَا كَانَ لِنَبِيٍّ أَنْ يَغُلَّ}.
 

Rəvayət edilir ki, İbn Abbas (Allah ondan razı olsun) bu ayəni oxuduq­dan sonra dedi: “Necə ola bilər ki, onları öldürmək Peyğəm­bərə - salləllahu aleyhi və səlləm - icazə verilsin, əldə olunan qəni­mətləri götürmək isə xəyanət sayılsın. Uca Allah buyurur: “…bəzi peyğəmbərləri haqsız yerə öldürmüşlər…” (Ali-İmran, 112). Lakin mü­na­fiq­lər buna görə Peyğəmbəri - salləllahu aleyhi və səlləm - nədə isə ittiham etdilər və Uca Allah da bu ayəni nazil etmişdir: “Peyğəmbərə əmanətə xəyanət etmək yaraşmaz...”. (Ali-İmran, 161)”.
 
ət-Tabərani “Mucəmul-Kəbir” 11011, “Mucəmus-Sağir” 803; Vahidi “Əsbabun-Nuzul” səh. 84; Xatib əl-Bağdadi “Tarixul-Bağdad” 1/372; əl-Bəzzar “Kəşful-Əstar” 3/43. Şeyx Muqbil şahidləri ilə birlikdə mötəbər rəvayət olduğunu bildirmişdir.