Qadınlara zorla varis çıxmağın qadağan edilməsi - ən-Nisa surəsi 19 - cu ayə

    30.10.2018
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا يَحِلُّ لَكُمْ أَنْ تَرِثُوا النِّسَاءَ كَرْهًا وَلَا تَعْضُلُوهُنَّ لِتَذْهَبُوا بِبَعْضِ مَا آتَيْتُمُوهُنَّ إِلَّا أَنْ يَأْتِينَ بِفَاحِشَةٍ مُبَيِّنَةٍ وَعَاشِرُوهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ فَإِنْ كَرِهْتُمُوهُنَّ فَعَسَى أَنْ تَكْرَهُوا شَيْئًا وَيَجْعَلَ اللَّهُ فِيهِ خَيْرًا كَثِيرًا

 
“Ey iman gətirənlər! Qadınlara zorla varis çıxmaq sizə halal deyil. Qadınlar açıq-aşkar yaramaz bir iş görməyincə, onlara verdiklərinizin bir hissəsini geri almaq üçün onları sıxışdırmayın. Onlarla xoş rəftar edin. Əgər onlar xoşunuza gəlmirsə, ola bilsin ki, xoşlamadığınız bir şeydə Allah sizə çoxlu xeyir nəsib etmiş olsun”
 

عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ {يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لاَ يَحِلُّ لَكُمْ أَنْ تَرِثُوا النِّسَاءَ كَرْهًا وَلاَ تَعْضُلُوهُنَّ لِتَذْهَبُوا بِبَعْضِ مَا آتَيْتُمُوهُنَّ} قَالَ كَانُوا إِذَا مَاتَ الرَّجُلُ كَانَ أَوْلِيَاؤُهُ أَحَقَّ بِامْرَأَتِهِ ، إِنْ شَاءَ بَعْضُهُمْ تَزَوَّجَهَا ، وَإِنْ شَاءُوا زَوَّجُوهَا ، وَإِنْ شَاءُوا لَمْ يُزَوِّجُوهَا ، فَهُمْ أَحَقُّ بِهَا مِنْ أَهْلِهَا ، فَنَزَلَتْ هَذِهِ الآيَةُ فِى ذَلِكَ

 
İbn Abbas (Allah ondan razı olsun) rəvayət edir ki, ca­hiliyyə dövründə bir kişi öldükdə, qohumları zorla onun həyat yoldaşına varis çıxaraq ya özlərindən biri onunla evlənir, ya istə­diklərinə ərə verir, ya da ona istədiyinə ərə getməkdə mane olur­du­lar. Bu məsələdə kişinin qohumları qadının qohumlarından da­ha çox hüquqlara malik idilər. Belə olduqda bu ayə nazil oldu: “Ey iman gətirənlər! Qadınlara zorla varis çıxmaq sizə halal deyil. Qadınlar açıq-aşkar yaramaz bir iş görməyincə, onlara verdiklərinizin bir hissəsini geri almaq üçün onları sıxışdırmayın...” (ən-Nisa, 19)”.
    
əl-Buxari, 4579, 6948; ən-Nəsai “Sunənul-Kubra” 11028, 11094.
 

عن ابن عباس: كانت المرأة في الجاهلية إذا تُوفِّي عنها زوجها فجاء رجل فألقى عليها ثوبًا، كان أحق بها، فنزلت: {يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا يَحِلُّ لَكُمْ أَنْ تَرِثُوا النِّسَاءَ كَرْهًا}

 
Rəvayət edilir ki, İbn Abbas (Allah ondan razı olsun) demişdir: “Cahiliy­yə dövründə qadının əri öldükdən sonra bir nəfər (ərinin qohum­larından) gəlib onun üzərinə paltar atmaqla ona sahib çıxardı. Buna görə də bu ayə nazil oldu: “Ey iman gətirənlər! Qadınlara zorla varis çıxmaq sizə halal deyil...” (ən-Nisa, 19)”.
 
İbn Cərir ət-Təbəri “Cəmiul-Bəyən” 1/465, 2/239; 8940. Şeyx Muqbil səhih olduğunu bildirmişdir.
 

عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي أُمَامَةَ بْنِ سَهْلِ بْنِ حُنَيْفٍ ، عَنْ أَبِيهِ ، قَالَ : لَمَّا تُوُفِّيَ أَبُو قَيْسِ بْنُ الأَسْلَتِ أَرَادَ ابْنُهُ أَنْ يَتَزَوَّجَ امْرَأَتَهُ ، وَكَانَ ذَلِكَ لَهُمْ فِي الْجَاهِلِيَّةِ فَأَنْزَلَ اللَّهُ : {لاَ يَحِلُّ لَكُمْ أَنْ تَرِثُوا النِّسَاءَ كَرْهًا}.

 
Rəvayət edilir ki, Əbu Umamə (Allah ondan razı olsun) demişdir: “Əbu Qeys ibnul-Əslət vəfat etdikdən sonra oğlu onun ar­vadı ilə evlənmək istədi. Cahiliyyə dövründə bu cür evlənmə adi hal idi və Allah bu ayəni nazil etdi: “Ey iman gətirənlər! Qadınlara zorla varis çıxmaq sizə halal deyil...” (ən-Nisa, 19)”.
 
İbn Cərir ət-Təbəri “Cəmiul-Bəyən” 8929. İbn Həcər “Fəthul Bari” 9/305. İbn Həcər, əs-Suyuti və Şeyx Muqbil səhih olduğunu bildirmişlər.