Hicrət etdikdə yolda ölənlər haqda - ən-Nisa surəsi 100 - cü ayə

    13.11.2018
 وَمَنْ يُهَاجِرْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ يَجِدْ فِي الْأَرْضِ مُرَاغَمًا كَثِيرًا وَسَعَةً وَمَنْ يَخْرُجْ مِنْ بَيْتِهِ مُهَاجِرًا إِلَى اللَّهِ وَرَسُولِهِ ثُمَّ يُدْرِكْهُ الْمَوْتُ فَقَدْ وَقَعَ أَجْرُهُ عَلَى اللَّهِ وَكَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَحِيمًا

 
“Kim Allah üçün hicrət edərsə, yer üzündə çoxlu sığınacaq və bolluq tapar. Kim Allaha və Onun Elçisinə tərəf hicrət edərək evindən çıxdıqdan sonra da ölüm onu haqlayarsa, onun mükafatını Allah verər. Allah Bağışlayandır, Rəhmlidir”
 

عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ، قَالَ:خَرَجَ ضَمْرَةُ بن جُنْدُبٍ مِنْ بَيْتِهِ مُهَاجِرًا فَقَالَ لأَهْلِهِ: احْمِلُوني فَأَخْرِجُوني مِنْ أَرْضِ الْمُشْرِكِينَ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، قَالَ: فَمَاتَ فِي الطَّرِيقِ قَبْلَ أَنْ يَصِلْ إِلَى النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، قَالَ: فَنَزَلَ الْوَحْيُ "وَمَنْ يَخْرُجْ مِنْ بَيْتِهِ مُهَاجِرًا إِلَى اللَّهِ وَرَسُولِهِ" حَتَّى بَلَغَ "وَكَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَحِيمًا".

 
İbn Abbas (Allah ondan razı olsun) demişdir: “Damra ibn Cundub evindən muhacir olaraq çıxdı və əhli-əyalına belə dedi: “Məni müşriklərin torpağından çıxarın və Peyğəmbərin - salləllahu aleyhi və səlləm - yanına aparın”. Bir müddət keçdikdən sonra o vəfat etdi və bu səbəblə bu ayə nazil oldu: “Kim Allaha və Onun Elçisinə tərəf hicrət edərək evindən çıxdıqdan sonra da ölüm onu haqlayarsa, onun mükafatını Allah verər. Allah Bağışlayandır, Rəhmlidir” (ən-Nisa, 100)”.  
 
ət-Tabərani “Mucəmul-Kəbir”  11544; Əbu Yəalə, 2679; əş-Şəukani “Fəthul-Qadir” 2/201. Ali Nasr və əl-Hilali səhih olduğunu bildirmişdir.
 

عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ , قَالَ :لما نَزَلَتْ هَذِهِ الآيَةُ : {إِنَّ الَّذِينَ تَوَفَّاهُمُ الْمَلاَئِكَةُ ظَالِمِي أَنْفُسِهِمْ} وَكَانَ بِمَكَّةَ رَجُلٌ يُقَالَ لَهُ ضَمْرَةُ مِنْ بَنِي بَكْرٍ وَكَانَ مَرِيضًا , فَقَالَ لِأَهْلِهِ : أَخْرِجُونِي مِنْ مَكَّةَ , فَإِنِّي أَجِدُ الْحَرَّ . فقَالُوا : أَيْنَ نُخْرِجُكَ ؟ فَأَشَارَ بِيَدِهِ نَحْوَ الْمَدِينَةِ . فَنَزَلَتْ هَذِهِ الآيَةُ : {وَمَنْ يَخْرُجْ مِنْ بَيْتِهِ مُهَاجِرًا إِلَى اللَّهِ وَرَسُولِهِ} إِلَى آخِرِ الآيَةِ.

 
Rəvayət edilir ki, İbn Abbas (Allah ondan razı olsun) demişdir: “Bu ayə: “Mələklər özlərinə zülm edənlərin canlarını alarkən…” (ən-Nisa, 97) nazil olduqdan sonra Məkkədə yaşayan Bənu Bəkr qəbiləsindən olan Damra adlı bir şəxs xəstə olduğuna baxmayaraq öz əhli-əyalına belə dedi: “Məni Məkkədən çıxarın! Bədənimə istilik gəlir”. On­lar dedilər: “Səni hara aparaq?” O, əli ilə Mədinəyə tərəf işarə etdi və bu ayə nazil oldu: “Kim Allaha və Onun Elçisinə tərəf hicrət edərək evindən çıxdıqdan sonra da ölüm onu haqlayarsa, onun mükafatını Allah verər. Allah Bağışlayandır, Rəhmlidir” (ən-Nisa, 100)”.
 
İbn Cərir ət-Tabəri “Cəmiul-Bəyən” 10361; əs-Suyuti “Durrul-Mənsur” 4/6444; İbn Əbu Hatim “Təfsir” 5887. Şeyx Muqbil səhih olduğunu bildirmişdir.