əl-Ələq surəsi 1 – 5 – ci ayələr

 
“Yaradan Rəbbinin adı ilə oxu! O, insanı qan laxtasından yaratdı. Oxu! Sənin Rəbbin müqayisəsiz səxavətə malikdir. O, qələmlə yazmağı öyrətdi. İnsana bilmədiklərini öyrətdi”
 

 
Möminlərin anası Aişə (Allah ondan razı olsun) rəvayət edir ki, Allahın Elçisinə - sallallahu aleyhi və səlləm - ilk vəhyin gəlməsi gözəl yuxu vasitəsilə başlamışdır. Onun gördüyü elə bir yuxu yox idi ki, sübh ça­ğı­­nın ay­dınlığı kimi gerçək olmasın. Sonra onun qəl­binə tənha­lığa çəkilmək mey­li salındı. Peyğəmbər - sallallahu aleyhi və səlləm - Hira dağındakı[1] mağa­rada xəlvətə çəki­lib, ailəsinin ya­nı­na qa­yıdana­dək müəy­yən gecələri orada ibadət edərdi. (O özü ilə azuqə gö­tü­rüb xəl­­və­­tə çəki­lərdi). Sonra Xədicənin yanına qayı­dıb yenə bir o qə­dər müd­dət qal­maq üçün azuqə götürərdi. Nəhayət, Pey­ğəm­bər - sallallahu aleyhi və səlləm - Hira dağın­dakı ma­ğa­rada olar­kən ona haqq nazil oldu. Mələk onun yanına gəlib: “Oxu!”– dedi. O isə: “Mən oxu­­ma­ğı bacarmıram!”– deyə cavab verdi. (Peyğəmbər - sallallahu aleyhi və səlləm) dedi: “O zaman mələk məni tutub taqətim kəsilənə­dək sıxdı, son­ra da buraxıb: “Oxu!”– dedi. Mən də: “Oxumağı bacarmı­ram!”– dedim. O ikin­ci dəfə məni tutub nəfəsim kəsi­lənədək sıxdı, sonra da buraxıb: “Oxu!”– dedi. Mən isə: “Oxumağı bacarmı­ram!”– dedim. O üçüncü dəfə məni tutub nə­fə­sim kə­si­­lənədək sıxdı, sonra da buraxıb dedi: “Yaradan Rəbbinin adı ilə oxu! O, insanı qan laxtasından yaratdı. Oxu! Sənin Rəbbin mü­qayisəsiz sə­xavətə ma­lik­dir. O, qələmlə yazmağı öy­rətdi. İnsana bilmə­diklərini öy­rətdi” (əl-Ələq, 1-5). (Bu hadisədən sonra) Peyğəmbər - sallallahu aleyhi və səlləm - qorxudan ürəyi əsə-əsə hə­min ayə­lərlə ge­ri döndü. O, Xədicə bint Xuveylidin (evinə) daxil olub: “Üs­tümü örtün, üs­tü­mü ör­tün!”– dedi. Onun üstünü örtdülər. Nəhayət, qor­xu on­dan keçib getdi və Pey­­ğəm­bər - sallallahu aleyhi və səlləm - başına gələn hadisəni Xədicəyə xəbər verib dedi: “Mən başıma bir iş gə­lə­cəyindən qorxdum.” Xədicə dedi: “Xeyr! Allaha and olsun ki, Allah səni heç vaxt rüs­vay etməz. Çünki sən qohumluq əlaqələrini möhkəm­ləndirir, zəif­lə­rin yü­künü da­şıyır, yoxsula pay verir, qonağa yaxşı baxır və haqq yolunda (in­san­­la­ra) yardım edirsən.”
Xədicə Peyğəmbəri - sallallahu aleyhi və səlləm - əmisi oğlu Varaqa ibn Nofəl ibn Əsəd ibn Abdul-Uz­za­nın yanına gətirdi. O, cahiliyyət dövründə nəsrani (xristian) olmuş bir adam idi və ib­ra­ni­cə yazmağı bacarır, İncildən Allahın dilədiyi qədər (bəzi şeylər) yazar­dı. O ar­tıq göz­ləri kor olmuş qoca bir kişi idi. Xədicə dedi: “Ey əmim oğlu! Qulaq as, gör qar­­daşın oğlu nə de­yir!” Varaqa ondan: “Ey qardaşım oğlu! Sən nə görür­sən?”– de­yə so­ruşdu. Peyğəmbər - sallallahu aleyhi və səlləm - də gördüyü şeyləri ona xəbər verdi. Varaqa ona dedi: “O gör­düyün, Allahın Musaya göndərdiyi sirrin sahibidir[3]. Kaş dəvət edə­cəyin vaxt mən gənc olaydım! Kaş qövmün səni (yur­dun­dan) qovacağı za­man sağ olaydım!” Peyğəmbər - sallallahu aleyhi və səlləm - soruşdu: “Məgər onlar məni qovacaqlar?” Va­ra­qa de­di: “Bəli! Sənin gətirdiyinin bən­zərini gətirən (Allahın dinini təbliğ edən) elə bir kişi olmayıb ki, onun­­la düşmənçilik etmə­sinlər. Əgər həmin (dəvət edə­cə­yin) günə qədər ya­şa­sam, var gücümlə sənə kömək edəcəyəm.” Lakin çox keç­mə­­di ki, Varaqa vəfat et­di və bir müddət vəhy nazil olmadı.
 
əl-Buxari, 3; Muslim, 160.