"Aranızda olan subay kişiləri və ərsiz qadınları, əməlisaleh kölə və kənizlərinizi evləndirin" ayəsinin təfsiri
Sual:
Nur sure 32 deye bilersiz mene zehmet olmasaY
Cavab:
Salam aleykum. Uca Allah ən-Nur surəsinin 22-ci ayəsində belə buyurur: "Aranızda olan subay kişiləri və ərsiz qadınları, əməlisaleh kölə və kənizlərinizi evləndirin. Əgər onlar kasıbdırlarsa, Allah öz lütfü ilə onları varlı edər. Allah lütfü ilə Genişdir, Biləndir!" (ən-Nur, 32).
Böyük təfsir alimi Abdur-Rahmən əs-Sadi bu ayənin təfsirində belə deyir: "Uca Allah bu ayədə himayədarlara və kölə sahiblərinə müraciət edərək onlara himayələrində olanları evləndirməyi əmr edir. Himayədə olanlar dedikdə, subay kişilər, bakirə qızlar, boşanmış və dul qadınlar nəzərdə tutulur. Qohumlar və yetimlərin hamiləri himayələrində olan və evlənməyə və ya ərə getməyə ehtiyacı olanları evləndirmək vacibdir. Əgər insanlara onların himayəsində olanları evləndirmək əmr olunubsa, onda onların özlərinin ailə həyatını qurması daha çox vacibdir. Uca Allah buyurur: "məlisaleh kölə və kənizlərinizi evləndirin", ola bilsin burada dini baxımdan əməlisaleh olanlar nəzərdə tutulur. Əməlisaleh kölə kişi və qadınlar, zinadan çəkinən mömin kölələ kişi və qadınlardır. Mömin və əməlisaleh olduqlarına görə mükafatı olaraq Uca Allah onların sahiblərinə onları evləndirməyi əmr etmişdir. Kölə sahibləri kölələrini möminliklərinə görə mükafatlandırmalı və onları evliliyə həvəsləndirməlidirlər. Kölə zinakarlıq etdikdə, onunla evlənmək qadağandır. Bu ayə, surənin əvvəlində gələn ayəni təsdiq edir ki, zinakar kişi və zinakar qadın, törətdikləri günahı tövbə etmədikcə, evlənmək haqqına malik olmurlar və biz bu barədə bu surənin əvvəlində bəhs etmişdik. Sonra Uca Allah buyurur: "Əgər onlar kasıbdırlarsa, Allah öz lütfü ilə onları varlı edər". Uca Allah evlənənləri Öz lütfü ilə zənginləşdirəcəyini vəd edir. Müsəlman düşünməməlidir ki, evlənməklə və ailə üzvlərinin sayını artırmaqla maddi vəziyyəti çətinləşəcək, çünki Uca Alah Öz qullarına evlənməyi əmr etmiş və onları ehtiyacdan və kasıblıqdan qoruyacağını vəd etmişdir.
Böyük təfsir alimi Abdur-Rahmən əs-Sadi bu ayənin təfsirində belə deyir: "Uca Allah bu ayədə himayədarlara və kölə sahiblərinə müraciət edərək onlara himayələrində olanları evləndirməyi əmr edir. Himayədə olanlar dedikdə, subay kişilər, bakirə qızlar, boşanmış və dul qadınlar nəzərdə tutulur. Qohumlar və yetimlərin hamiləri himayələrində olan və evlənməyə və ya ərə getməyə ehtiyacı olanları evləndirmək vacibdir. Əgər insanlara onların himayəsində olanları evləndirmək əmr olunubsa, onda onların özlərinin ailə həyatını qurması daha çox vacibdir. Uca Allah buyurur: "məlisaleh kölə və kənizlərinizi evləndirin", ola bilsin burada dini baxımdan əməlisaleh olanlar nəzərdə tutulur. Əməlisaleh kölə kişi və qadınlar, zinadan çəkinən mömin kölələ kişi və qadınlardır. Mömin və əməlisaleh olduqlarına görə mükafatı olaraq Uca Allah onların sahiblərinə onları evləndirməyi əmr etmişdir. Kölə sahibləri kölələrini möminliklərinə görə mükafatlandırmalı və onları evliliyə həvəsləndirməlidirlər. Kölə zinakarlıq etdikdə, onunla evlənmək qadağandır. Bu ayə, surənin əvvəlində gələn ayəni təsdiq edir ki, zinakar kişi və zinakar qadın, törətdikləri günahı tövbə etmədikcə, evlənmək haqqına malik olmurlar və biz bu barədə bu surənin əvvəlində bəhs etmişdik. Sonra Uca Allah buyurur: "Əgər onlar kasıbdırlarsa, Allah öz lütfü ilə onları varlı edər". Uca Allah evlənənləri Öz lütfü ilə zənginləşdirəcəyini vəd edir. Müsəlman düşünməməlidir ki, evlənməklə və ailə üzvlərinin sayını artırmaqla maddi vəziyyəti çətinləşəcək, çünki Uca Alah Öz qullarına evlənməyi əmr etmiş və onları ehtiyacdan və kasıblıqdan qoruyacağını vəd etmişdir.
"Allah lütfü ilə Genişdir", Onun mərhəməti və xeyirxahlığının həddi yoxdur. "Biləndir", yəni Allah, kimin həm dini, həm də dünyəvi zənginliyə layiq olduğunu, kimin isə bu ikisindən yalnız birinə layiq olduğunu, kimin də heç birinə layiq olmadığını ən yaxşı biləndir. Uca Allah Onun Öz elmi və hikmətinə uyğun olaraq hər kəsi mükafatlandırır".