Namazda bəyənilməyən əməllər hansılardır?

Aleykum salam. Allah razı olsun! Əlhəmdulilləh, yaxşıyıq. Namazda bəyənilməyən (məkruh) əməllər aşağıdakılardır:

Yuxarı baxmaq. Peyğəmbər (salləllahu aleyhi və səlləm) belə buyurmuşdur: "Namaz əsnasında göyə (yuxarı) nəzər salanlar (etdikləri əməl­dən) çəkinsinlər!…". (Muslim).
Namazdan yayındıran şeylərə baxmaq. Aişə anamız (Allah ondan razı olsun) rəvayət edir ki; "Bir dəfə peyğəmbər (salləllahu aleyhi və səlləm) üzərində müx­təlif rənglərdən ibarət xətlər olan paltarda namaz qıldı və o xətlərə nəzər saldı. Namazı qılıb qur­tardıqdan sonra dedi: "Aparın bu paltarı verin Əbu Cəhmə (Adı: Ubeydullah ibn Huzeyfə əl-Quraşi əl-Adəvi), mənə də sadə (üzərində fikri yayındıra biləcək əlamət olmayan) bir ənbi­caniyyə (Yundan hazırlanmış paltar) gə­ti­rin. Həqiqətən, bu, məni namaz­dan yayındırdı". (əl-Buxari və Muslim).
Gözləri yummaq. "Bu hərəkət kitab əhlinin (Yəhudi və Xristianlar) əməlindən olduğu üçün mü­səl­man­lara belə etmək bəyənilmir. Lakin qeyd etmək lazım­dır ki, namaz qılanın önündə onu namazdan yayındıra bi­lə­cək hər hansı bir şey olarsa, o zaman gözləri yummaq icazəlidir".

Təbii ehtiyaclarları ödəməmək

Ortalığa yemək qoyulduğu zaman namaz qılmaq. Peyğəmbərimiz (salləllahu aleyhi və səlləm) demişdir: "Şam ye­mə­yi süfrəyə qoyulduğu zaman iqamə verilərsə, əvvəlcə ye­məyi yeyin! (Sonra namaz qılın)". (əl-Buxari və Muslim).
Bu yeməyin hazır olması və yemək istəyinin olması halına aiddir. Əgər insan toxdursa namazı qıla bilər.
Özünü zorla saxlayaraq ayaqyoluna get­mə­mək. Aişə (Allah ondan razı olsun) rəvayət edir ki; "Mən peyğəmbərimizin (salləllahu aleyhi və səlləm): "Yemək gətirildiyi zaman, həmçinin öndən və arxadan çı­xa­nı dəf edə­rək (sax­layaraq) namaz qılınmamalıdır" - dediyini eşit­dim". (Muslim, 1246).

Geyimlə bağlı

Namazdan qabaq paltarın qollarını çırma­la­maq.Peyğəmbər (salləllahu aleyhi və səlləm) dedi: "Yed­di əza üzərinə səcdə etmək mənə əmr olundu, saçı (saçları hörməklə, yaxud başqa üsulla onları yığmaq) və libası çır­malamaq isə qadağan olundu". (əl-Buxari və Muslim).
Çiyinləri açıq halda namaz qılmaq. Allah Rəsulu (Ona Allahın salavatı və salamı olsun) demişdir: "Sizdən biriniz çiyinləri olmayan bir paltarda namaz qılmasın!" (Buxari, 359; Muslim, 516).
Qeyd etmək lazımdır ki, qəsdən, bilərəkdən çiyni ört­mə­yən bir paltarda qılınan namaz batildir.
Üzərində müxtəlif heyvan, quş, insan və s. canlı şəkli olan paltarda, habelə bu növ şəkillərin qarşısında və ya üstündə na­maz qılmaq.

Namazda bəyənilməyən hərəkətlər

Səcdədə dirsəkləri yerə qoymaq. Peyğəmbərimiz (salləllahu aleyhi və səlləm) belə dedi: "Səcdədə bədəninizi şax tutun və itin dirsəkləndiyi kimi dir­sək­lənməyin (yəni, səcdə zamanı dirsəkləri yerə qoymaq)". (əl-Buxari və Muslim).
Aişə (Allah ondan razı osun) rəvayət edir ki; "Peyğəmbər (salləllahu aleyhi və səlləm) (təşəhhüdü oxu­du­ğu zaman) sol ayağının üzərində oturub sağ ayağının bar­maqlarını qibləyə tərəf yönəldər və şeytan oturuşun­dan (səhabələrini) çəkindirərdi. Həmçinin, heyvan oturuşun­dan (səcdə etdikləri dirsəkləri yerə qoymaq) da (onları) çəkindirərdi…". (Muslim).
Rükuda olarkən belin və qolların düz olmaması. Aişə (Allah ondan razı olsun) rəvayət edir ki; "Peyğəmbərimiz (salləllahu aleyhi və səlləm) təkbir və qiraətlə "əl-Həmdu lilləəhi Rabbi-l-aləmin" deməklə namaza baş­la­yar­dı. Rüku etdikdə başını düz tutar, yuxarı və aşağı əy­məz­di…". (Muslim).
Səcdə zamanı baş və dizlər, dirsəklər və bel arasında məsafə (boşluq) qoymamaq. Abdullah ibn Malik (Allah ondan razı olsun) rəvayət edir ki; "Peyğəmbərimiz (salləllahu aleyhi və səlləm) səcdə etdikdə qol­larını o qədər aralayardı ki, qoltuğunun altının ağlığı görünərdi". (əl-Buxari və Muslim).
Səbəbsiz yerə başı döndərmək. Aişə (Allah ondan razı olsun) rəvayət edir ki; "Mən peyğəmbərdən (salləllahu aleyhi və səlləm) na­maz­da dönmək barəsində soruşdum? O dedi: "Bu (başı ora-bura döndərmək) namazda olan oğurluqdur ki, şeytan da ondan is­tifadə edib bəndənin namazından (savabını) oğurla­yır". (əl-Buxari).
Əlləri belə qoymaq. Əbu Hureyrə (Allah ondan razı olsun) rəvayət edir ki; "Peyğəmbərimiz (salləllahu aleyhi və səlləm) əllər beldə namaz qılmağı qadağan etdi". (əl-Buxari və Muslim).
Səbəbsiz yerə namazı batil etməyən artıq hərəkətlər (qaşınmaq, tərpənmək və s.) et­mək. Aişə (radıyəllahu anhə) rəvayət edir ki; "Peyğəmbərimiz (salləllahu aleyhi və səlləm) nafilə namazı qı­larkən mən qapını döydüm və o qiblə istiqamə­tində yer­lə­şən qapını açdı sonra namaz qıldığı yerə qayıtdı". (Əbu Dəvud, ən-Nəsəi).
Bu hədisdən belə nəticə çıxartmaq olar ki, namaz əs­na­sın­da yalnız zəruri halda tərpənmək (telefonu söndürmək, qa­şınmaq, öskürmək və s.) olar.

Camaat namazında bəyənilməyən hallar

Camaat namazında sıraların tam düzəldilməməsi, namaz qılanlar arasında boşluğun olması. Peyğəmbər (salləllahu aleyhi və səlləm) dedi: "Cərgələrinizi düzəldin! Həqiqətən, cərgələrin düz olması na­mazın tamam ol­masına işarədir". (əl-Buxari və Muslim). 
Camaat namazında imamdan qabaq hərəkət etmək. Əbu Hureyrə (radıyəllahu anhu) Peyğəmbərin (salləllahu aleyhi və səlləm) belə dediyini rəvayət etmişdir: "Başını imamdan öncə qaldırdan şəxs qorxmurmu ki, Allah onun başını eşşək başına, yaxud surətini eşşək surətinə çevirər". (əl-Buxari, 2/182/ №: 691. Bu onun rəvayətidir. Muslim, 1/320/ №: 427; Əbu Davud, 2/330/ №: 609; ət-Tirmizi, 2/48/ №: 579; ən-Nəsai, 2/96; İbn Məcəh, 1/308/ №: 961).

Məsciddə yer seçib daim həmin yerdə namaz qıl­maq. Abdurrahmən ibn Şibl (radıyəllahu anhu) rəvayət edir ki; "Peyğəmbər (salləllahu aleyhi və səlləm) "qarğa kimi dimdikləməyi (rüku və səcdəni çox tez etmək), heyvan kimi yerə yayılmağı (səcdədə dirsəkləri yerə qoymaq) və də­vənin özünə daimi yer seçdiyi kimi məsciddə yer seç­mə­yi" qadağan etdi". (Əbu Davud, 857).
Namaz qılanın qabağında kiminsə keçəcəyi qədər yer varsa, sütrə (təqribən dirsək hündürlüyündə olan əşyanın qo­yul­ması) qoyulmalıdır. Əbu Səid əl-Xudri (Allah ondan razı olsun) rəvayət edir ki; "Mən peyğəmbərimizin (salləllahu aleyhi və səlləm): "Siz­dən biriniz namaz qıldığı zaman önü­nə sütrə qoysun! Bun­dan sonra isə önündən keçmək istəyəni əli ilə dəf etsin, keçməyə yenə cəhd edərsə ona müqavimət göstərsin, çünki artıq o, şeytandır" - dediyini eşitdim". (əl-Buxari və Muslim).

Digər

Rüku və səcdədə Quran oxumaq. Peyğəmbər (salləllahu aleyhi və səlləm) buyurdu: "…Hə­qiqətən rüku və səcdədə Quran oxumaq mənə qadağan edildi...". (Muslim. 1074).
Niyyəti ürəkdə deyil, dillə ifadə etmək. Peyğəmbərdən (salləllahu aleyhi və səlləm) və səhabə­lərdən (Allah onlardan razı olsun) niyyəti dillə tələffüz et­dikləri rəvayət olunmamışdır. Çünki niyyətin yeri qəlbdir.

Bunları etmək namazı batil etmir, amma savabını azalda bilər. Bu hərəkətlərə görə səhv səcdəsi edilmir.