Doğru danışmaq haqqında
Uca Allah buyurur: “Ey iman gətirənlər! Allahdan qorxun və doğru söz danışın ki, O, əməllərinizi islah etsin və günahlarınızı bağışlasın. Kim Allaha və Onun Elçisinə itaət etsə, böyük bir uğur qazanar” (əl-Əhzab, 70-71)
İnsan nə qədər doğru sözlü olarsa və əməlləri ilə sözlərini təsdiqləyərsə, Allaha bir o qədər yaxın olar. Peyğəmbər (ona Allahın salavatı və salamı olsun) demişdir: “Doğru söz danışın! Çünki doğruluq (adamı) yaxşı işlər görməyə yönəldir. Yaxşı işlər isə (adamı) Cənnətə aparır. Həqiqətən, adam o qədər doğru danışır ki, nəhayət, Allah yanında doğruçu sayılır. Yalan danışmaqdan çəkinin! Çünki yalan (adamı) günah işlərə yönəldir. Günah işlər isə (adamı) Cəhənnəmə aparır. Həqiqətən, adam o qədər yalan danışır ki, nəhayət, Allah yanında yalançı sayılır”. (əl-Buxari “Ədəbul-Mufrad” 386).
Peyğəmbər belə buyurur: “Altı şeyi (yerinə yetirəcəyinizə dair) mənə zəmanət verin, Cənnətə girəcəyinizə dair sizə zəmanət verim: danışdığınız zaman düz danışın, vəd verdikdə onu yerinə yetirin, sizə əmanət verilərsə, onu yiyəsinə qaytarın, ayıb yerlərinizi zinadan qoruyun, gözünüzü (haram buyurulanlardan) çevirin və bir də əlinizlə heç kəsə əziyyət verməyin” (İbn Hibban, 107).
Doğru danışanlar haqda Uca Allah Quranda buyurur: “Allah dedi: “Bu, doğru danışanlara doğruluqlarının fayda verəcəyi gündür! Onlar üçün ağacları altından çaylar axan və içində əbədi qalacaqları Cənnət bağları hazırlanmışdır. Allah onlardan razıdır, onlar da Ondan razıdırlar. Bu, böyük uğurdur” (əl-Maidə, 119).
Doğruluğun əksi yalandır. Dili yalan danışmaqdan qorumaq barədə Peyğəmbər buyurur: “(Hər) səhər Adəm övladı yuxudan oyandığı zaman onun bütün əzaları dili qınayıb deyir: “Bizə olan münasibətində Allahdan qorx! Çünki biz səndən asılıyıq. Sən düz olsan, biz də düzələrik, yox əgər büdrəsən, biz də büdrəyərik” (ət-Tirmizi, 2407).
Yalan danışmağın qarşısını insan özü almalıdır, bu da yalnız Allahın əmrinə tabe olmaqla mümkündür. “Ey iman gətirənlər! Allahdan qorxun və düz danışanlarla birlikdə olun” (Tövbə, 119).
Yalan danışanlar Quranda təhdid edilmiş və onların Qiyamət günü Cəhənnəmə düşəcəkləri bildirilmişdir. “Göylərin və yerin hökmranlığı ancaq Allaha məxsusdur. O Saatın (Qiyamətin) gələcəyi gün – məhz o gün yalan danışanlar ziyana uğrayacaqlar” (əl-Casiyə, 27).