Uca Allah Qurani-Kərimdə buyurur: “Ey iman gətirənlər! Rüku edin, səcdəyə qapanın, Rəbbinizə ibadət edərək yaxşı işlər görün ki, bəlkə nicat tapasınız. Allah yolunda lazımınca cihad edin” (əl-Həcc, 77-78).
Bu ayədə Uca Allah bizi ibadətlə yanaşı Onun yolunda cihad etməyə çağırır. Cihadın dörd mərtəbəsi var:
Mömin insana xas olan xüsusiyyətlərdən biri də Allah barədə gözəl zəndə olmaqdır. Allah barədə gözəl zəndə olmaq tövhidin tələb etdiyi vacib əməllərdən biridir və qulun tövhidi yalnız bununla doğru sayılır. Peyğəmbərimiz ﷺ bir çox hədislərdə ümmətini Allah barədə gözəl zəndə olmağa rəğbətləndirmiş, onun dünya və axirətdə mükafatını və gözəl aqibətini bildirmişdir.
Allahdan ümidi kəsmək böyük günahlardan biridir. Dinimiz insanları bu günahdan çəkindirir və təhlükəli olduğunu bildirir. Bu elə bir günahdır ki, əgər bir qəlbə hakim olarsa, onu məhv edər, bir qəlbə düşərsə, onu korlayar. Uca Allah buyurur: “Allahın mərhəmətindən ancaq kafir adamlar ümidlərini üzərlər” (Yusuf, 87); Həmçinin buyurur: “Doğru yoldan azanlardan başqa Rəbbinin mərhəmətindən kim ümidini üzər?” (əl-Hicr, 56).
Aşura – hicri təqvimin ilk ayı olan Məhərrəm ayının 10-cu günüdür. Aşura sözü ərəb dilində "onuncu" deməkdir. Aşura günündə oruc tutmaq bəyənilən əməllərdən sayılır. İbn Abbas (Allah ondan razı olsun) deyir: “Peyğəmbər (ona Allahın salavatı və salamı olsun) Mədinəyə gəldikdə yəhudilərin aşura günü oruc tutduqlarını görüb soruşdu: “Bu nədir?”
Onlar dedilər: “Bu, gözəl bir gündür! Bu, Allahın İsrail oğullarını onların düşmənlərindən xilas etdiyi gündür! (Elə bu səbəbdən də) Musa həmin günü oruc tutmuşdur”.
Lənət sözü xeyirdən uzaqlaşdırmaq, qovmaq deməkdir. Allahın kiməsə lənət etməsi onu Öz mərhəmətindən qovaraq uzaqlaşdırması deməkdir. İnsanın kiməsə lənət etməsi isə ona bəddua etməsidir. Uca Allah kafirləri lənətləmiş və onlara şiddətli əzab hazırlamışdır. Uca Allah buyurur: “Həqiqətən, Allah kafirləri lənətləmiş və onlar üçün yaxıb-yandıran Od hazırlamışdır. Onlar orada əbədi qalacaq, özlərinə nə bir himayəçi, nə də bir yardımçı tapa bilməyəcəklər.
Şureyh demişdir: “Mən bir səhabənin Peyğəmbərdən salləllahu aleyhi və səlləm belə rəvayət etdiyini eşitdim: “Uca Allah buyurur:
“Ey Adəm oğlu! Mənə doğru ayağa qalx, Mən də sənə doğru yeriyərək gəlim. Mənə doğru yeriyərək gəl, Mən də sənə doğru yüyürərək gəlim”.
əs-Saff (Səf) surəsinin izahı. Bu surənin nazil olması haqda rəvayət edilir ki, Abdullah ibn Səlam demişdir: “Biz səhabələrdən olan bir camaat: “Hansı əməlin Allah üçün daha sevimli olduğunu bilsəydik, onu edərdik!”– deyərək bəzi əməllərdən danışırdıq. Bu səbəblə: “Göylərdə və yerdə olanların hamısı Allahın şəninə təriflər deyir. O, Qüdrətlidir, Müdrikdir. Ey iman gətirənlər! Nə üçün siz etməyəcəyiniz şeyləri danışırsınız?
Təqva sözü qorunma, çəkinmə deməkdir. Təqva insanın özü ilə qorxub çəkindiyi şey arasında onu qoruyacaq bir maneə qoymasıdır. Təqva savabını Allahdan umaraq Onun əmrlərini yerinə yetirmək və Allahın əzabından qorxaraq Onun qadağan etdiyi şeylərdən çəkinməkdir.
Nəmmamlıq etmək insanlar arasında fitnə-fəsad törətmək məqsədi ilə birinin sözünü digərinə çatdırmağa deyilir. Nəmmamlıq etmək böyük günahdır. Uca Allah buyurur:
“İtaət etmə hər tez-tez and içənə, alçağa, qeybət edənə, dedi-qodu yayana, xeyrə mane olana, həddi aşana, günahkara” (əl-Qələm surəsi, 10-11-ci ayələr).
Peyğəmbər - ona və ailəsinə Allahın salavatı və salamı olsun - demişdir: “Söz gəzdirən adam Cənnətə girməz!” (Səhih əl-Buxari, 6056).
Əbu Hureyrə rəvayət edir ki, Peyğəmbər demişdir: "(Bir gün) İsrail oğullarından olan bir kişi İsrail oğullarından olan bir nəfərdən min dinar borc istədi. Borc verən şəxs: "Şahidlərini gətir!"- dedi. O da: "Şahid olaraq Allah kifayət edər!"- deyə cavab verdi. Borc verən şəxs dedi: "Onda zamin gətir!" O da: "Zamin olaraq da Allah kifayət edər!"- deyə cavab verdi. Borc verən şəxs: "Sən doğru söylədin”- dedi və müəyyən bir müddətədək ona min dinar borc verdi. O, pulları götürüb dənizlə səfərə çıxdı.