Həcc və Ümrə haqda - əl-Bəqərə surəsi 196 - cı ayə

    14.08.2018
وَأَتِمُّوا الْحَجَّ وَالْعُمْرَةَ لِلَّهِ فَإِنْ أُحْصِرْتُمْ فَمَا اسْتَيْسَرَ مِنَ الْهَدْيِ وَلَا تَحْلِقُوا رُءُوسَكُمْ حَتَّى يَبْلُغَ الْهَدْيُ مَحِلَّهُ فَمَنْ كَانَ مِنْكُمْ مَرِيضًا أَوْ بِهِ أَذًى مِنْ رَأْسِهِ فَفِدْيَةٌ مِنْ صِيَامٍ أَوْ صَدَقَةٍ أَوْ نُسُكٍ فَإِذَا أَمِنْتُمْ فَمَنْ تَمَتَّعَ بِالْعُمْرَةِ إِلَى الْحَجِّ فَمَا اسْتَيْسَرَ مِنَ الْهَدْيِ فَمَنْ لَمْ يَجِدْ فَصِيَامُ ثَلَاثَةِ أَيَّامٍ فِي الْحَجِّ وَسَبْعَةٍ إِذَا رَجَعْتُمْ تِلْكَ عَشَرَةٌ كَامِلَةٌ ذَلِكَ لِمَنْ لَمْ يَكُنْ أَهْلُهُ حَاضِرِي الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَاتَّقُوا اللَّهَ وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعِقَابِ
 

“Allah üçün həcc və ümrəni tam yerinə yetirin. Əgər sizin qarşınızı kəssələr, müyəssər olan bir qurbanlıq verin. Qurbanlıq öz yerinə çatana qədər başınızı qırxmayın. Sizlərdən xəstələnən və ya başındakı xəstəlikdən əziyyət çəkən varsa, fidyə olaraq ya oruc tutmalı, ya sədəqə verməli, ya da qurban kəsməlidir. Əmin-amanlıq içində olduğunuz təqdirdə ümrəni bitirib həccə qədər qadağan olunanlardan istifadə edən kəs asan başa gələn bir qurbanlıq verməlidir. Qurbanlıq tapmayanlar isə həcc əsnasında üç gün və vətəninə qayıtdıqda isə yeddi gün oruc tutmalıdır. Bu da tam on gün edir. Bu, ailəsi Məscidulharamda yaşamayanlara aiddir. Allahdan qorxun və bilin ki, Allah şiddətli cəza verəndir

 
عَنْ عِمْرَانَ - رضى الله عنه - قَالَ تَمَتَّعْنَا عَلَى عَهْدِ رَسُولِ اللَّهِ - صلى الله عليه وسلم - فَنَزَلَ الْقُرْآنُ قَالَ رَجُلٌ بِرَأْيِهِ مَا شَاءَ
 

Rəvayət edilir ki, İmran (Allah ondan razı olsun) demişdir: “Biz Allah Elçisinin – salləllahu aleyhi və səlləm - dövründə ikən “tə­məttu” həcci etdik. Sonra (buna dair) ayə (əl-Bəqərə, 196) nazil oldu. (Sonralar) bəziləri[1] icti­had edib öz rəylərini söylədilər”.
 
əl-Buxari, 1571.

 
عن صفوان بن يعلى بن أمية عن أبيه قال : جاء رجل إلى رسول الله متضمخ بالخلوق عليه مقطعات قد أحرم بعمرة فقال كيف تأمرني يا رسول الله في عمرتي فأنزل الله عز و جل {وأتموا الحج والعمرة لله} فقال رسول الله من السائل عن العمرة فقال أنا فقال ألق ثيابك واغتسل واستنق ما استطعت وما كنت صانعا في حجتك فاصنعه في عمرتك
 

Safvən ibn Yəalə ibn Ümeyyə atasının belə dediyini rəvayət edir: “Bir kişi ihram paltarını geyindikdən sonra onu ətirləyib Allah Elçisinin – salləllahu aleyhi və səlləm - yanına gəldi və dedi: “Ey Allahın Elçisi, ümrə ziyarətini necə yerinə yetirim!” Uca Allah bu ayə­ni nazil etdi: “Allah üçün həcc və ümrə (kiçik həcc) əməllərini tam yerinə yetirin…”. (əl-Bəqərə, 196). Allah Elçisi – salləllahu aleyhi və səlləm - dedi: “Ümrə barəsində soruşan kim idi?” Yəalə: “Mən”- deyə cavab verdikdə, Allah Elçisi – salləllahu aleyhi və səlləm - dedi: “Paltarını də­yiş, bacardığın qədər yuyunub tə­mizlən (ihram paltarını gey) və sonra həccdə etdiyini ümrədə də et!”
 
ət-Tabərani “Mucəmul-Əvsat” 1815; əl-Heysəmi “Məcməuz-Zəvaid” 5251. Şeyx Muqbil səhih olduğunu bildirmişdir. Ayə qeyd edilmədən rəvayət etmişlər: əl-Buxari, 1789, 1664; Muslim, 2017.

 
أَنَّ كَعْبَ بْنَ عُجْرَةَ حَدَّثَهُ قَالَ وَقَفَ عَلَيَّ رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم بِالْحُدَيْبِيَةِ وَرَأْسِي يَتَهَافَتُ قَمْلاً فَقَالَ يُؤْذِيكَ هَوَامُّكَ قُلْتُ نَعَمْ قَالَ فَاحْلِقْ رَأْسَكَ ، أَوْ قَالَ - احْلِقْ قَالَ فِيَّ نَزَلَتْ هَذِهِ الآيَةُ {فَمَنْ كَانَ مِنْكُمْ مَرِيضًا ، أَوْ بِهِ أَذًى مِنْ رَأْسِهِ} إِلَى آخِرِهَا فَقَالَ النَّبِيُّ صلى الله عليه وسلم صُمْ ثَلاَثَةَ أَيَّامٍ ، أَوْ تَصَدَّقْ بِفَرَقٍ بَيْنَ سِتَّةٍ ، أَوِ انْسُكْ بِمَا تَيَسَّرَ.
 

Rəvayət edilir ki, Kəb ibn Ucra (Allah ondan razı olsun) demişdir: “Hudeybiyyədə Peyğəmbər – salləllahu aleyhi və səlləm - mə­nim başımın üstə dayandı və başımdan bitlər töküldüyünü (görüb) soruşdu: “Bit­lər sənə əziyyət verirmi?”  Mən: “Bəli”– deyə cavab verdim. O (mənə): “Ba­şı­nı qırxdır!”– deyə buyurdu və mənim barəm­də bu ayə nazil oldu: “Siz­­dən xəs­tələnən və ya başındakı (xəstəlikdən) əziyyət çəkən var­sa, fidyə olaraq ya oruc tut­malı, ya sədəqə verməli, ya da qurban kəsmə­lidir”. (əl-Bəqərə, 196). Sonra Pey­ğəm­bər – salləllahu aleyhi və səlləm - (ayəni izah edib) dedi: “Ya üç gün oruc tut, ya altı kasıbı yedizdir, ya da im­ka­nın çatan qur­banı kəs”.
 
əl-Buxari, 1815; Muslim, 1201, 2937; Əbu Davud, 1862; ət-Tirmizi, 2973; Əhməd, 18153; İbn Macə, 3079; ən-Nəsai “Sunənul-Kubra” 4097; əd-Dəraqutni, 2783.

 
[1] Hədisin izahında deyilir ki, burada “bəziləri” deyildikdə Ömər t və Osman t nəzərdə tutu­lur. Belə ki, onlar “təməttu” həccini Sünnədən hesab etmirdilər deyə, camaata “qiran” həccini yerinə yetirməyi məsləhət bilirdilər.