Sərxoşedici içkilərin haram olması - əl-Maidə surəsi 90 - 93 - cü ayələr

    19.12.2018
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّمَا الْخَمْرُ وَالْمَيْسِرُ وَالْأَنْصَابُ وَالْأَزْلَامُ رِجْسٌ مِنْ عَمَلِ الشَّيْطَانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ * إِنَّمَا يُرِيدُ الشَّيْطَانُ أَنْ يُوقِعَ بَيْنَكُمُ الْعَدَاوَةَ وَالْبَغْضَاءَ فِي الْخَمْرِ وَالْمَيْسِرِ وَيَصُدَّكُمْ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ وَعَنِ الصَّلَاةِ فَهَلْ أَنْتُمْ مُنْتَهُونَ * وَأَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَاحْذَرُوا فَإِنْ تَوَلَّيْتُمْ فَاعْلَمُوا أَنَّمَا عَلَى رَسُولِنَا الْبَلَاغُ الْمُبِينُ * لَيْسَ عَلَى الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ جُنَاحٌ فِيمَا طَعِمُوا إِذَا مَا اتَّقَوْا وَآمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ ثُمَّ اتَّقَوْا وَآمَنُوا ثُمَّ اتَّقَوْا وَأَحْسَنُوا وَاللَّهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ

”Ey iman gətirənlər! Şübhəsiz ki, sərxoşedici içki də, qumar da, tapınmaq məqsədilə dik qoyulmuş daşlar da, fal oxları da şeytan əməlindən olan murdar şeylərdir. Bunlardan çəkinin ki, bəlkə nicat tapasınız. Həqiqətən, şeytan sərxoşedici içki və qumar vasitəsilə sizin aranıza ədavət və kin salmaq, sizi Allahı yad etməkdən və namazdan ayırmaq istəyər. Siz buna son qoyacaqsınızmı? Allaha itaət edin, Onun Elçisinə itaət edin və asi olmaqdan çəkinin! Əgər üz çevirsəniz, bilin ki, Elçimizin öhdəsinə düşən ancaq açıq-aydın təbliğ etməkdir. İman gətirib yaxşı işlər görənlərə, Allahdan qorxaraq iman gətirib yaxşı işlər gördükləri, sonra yenə Allahdan qorxaraq iman gətirdikləri, sonra yenə də Allahdan qorxaraq yaxşı işlər gördükləri təqdirdə, haram edilməmişdən əvvəl daddıqları şeylərə görə heç bir günah gəlməz. Allah yaxşı iş görənləri sevir”
 

عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ ، قَالَ : نَزَلَ تَحْرِيمُ الْخَمْرِ فِي قَبِيلَتَيْنِ مِنْ قَبَائِلِ الأَنْصَارِ ، شَرِبُوا حَتَّى إِذَا ثَمِلُوا عَبَثَ بَعْضُهُمْ بِبَعْضٍ ، فَلَمَّا أَنْ صَحُوا جَعَلَ الرَّجُلُ مِنْهُمْ يَرَى الأَثَرَ بِوَجْهِهِ وَلِحْيَتِهِ ، فَيَقُولُ : فَعَلَ بِي هَذَا أَخِي فُلاَنٌ وَكَانُوا إِخْوَةً لَيْسَ فِي قُلُوبِهِمْ ضَغَائِنُ وَاللَّهِ لَوْ كَانَ بِي رَءُوفًا رَحِيمًا مَا فَعَلَ بِي هَذَا ، حَتَّى وَقَعَتْ فِي قُلُوبِهِمُ الضَّغَائِنُ ، فَأَنْزَلَ اللَّهُ : {إِنَّمَا الْخَمْرُ وَالْمَيْسِرُ} إِلَى قَوْلِهِ : {فَهَلْ أَنْتُمْ مُنْتَهُونَ} فَقَالَ نَاسٌ مِنَ الْمُتَكَلِّفِينَ : هِيَ رِجْسٌ ، وَهِيَ فِي بَطْنِ فُلاَنٍ قُتِلَ يَوْمَ بَدْرٍ ، وَقُتِلَ فُلاَنٌ يَوْمَ أُحُدٍ ، فَأَنْزَلَ اللَّهُ : {لَيْسَ عَلَى الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ جُنَاحٌ فِيمَا طَعِمُوا} الآيَةَ.

 
Rəvayət edilir ki, İbn Abbas (Allah ondan razı olsun) demişdir: “Şərabın haram olmasına dair ayələr (əl-Maidə, 90-91) ənsarlardan olan iki qəbilə barəsində nazil olmuşdur. Bir gün onlar sər­xoş olana qədər şərab içdilər və bir-birilərinə qarşı ko­budluq etdilər. Səhərisi gün ayıldıqda isə onladan biri axşamkı kobudluğun əla­mətini üzündə və saq­qalında görüb dedi: “Bunu filankəs edib!” Əvvəllər onlar qardaş kimi mehriban idilər və qəlblərində bir-bi­rilərinə qarşı nif­rət və kin-küdurətləri yox idi. O dedi: “Allaha and olsun ki, əgər o mənə qarşı rəhmli və şəfqətli olsaydı belə et­məzdi”. Beləliklə də onların qəlblərində bir-birilərinə qarşı nifrət, kin-küdurət oyandı və Uca Allah da bu ayəni nazil etdi: ”Ey iman gətirənlər! Şübhəsiz ki, sərxoşedici içki də, qumar da, tapınmaq məqsədilə dik qoyulmuş daşlar da, fal oxları da şeytan əməlindən olan murdar şeylərdir. Bunlardan çəkinin ki, bəlkə nicat tapasınız. Həqiqətən, şeytan sərxoşedici içki və qumar vasitəsilə sizin aranıza ədavət və kin salmaq, sizi Allahı yad etməkdən və namazdan ayırmaq istəyər. Siz buna son qoyacaqsınızmı?” (əl-Maidə, 90-91). Səhabələrdən bəziləri dedilər: “Bu şərab iyrənc bir şeydir. Fi­lankəs Bədr döyüşündə, filankəs isə Uhud döyüşündə bətnində içki olduğu halda şəhid oldu”. Uca Allah da bu ayəni nazil etdi: “İman gətirib yaxşı işlər görənlərə, Allahdan qorxaraq iman gətirib yaxşı işlər gördükləri, sonra yenə Allahdan qorxaraq iman gətirdikləri, sonra yenə də Allahdan qorxaraq yaxşı işlər gördükləri təqdirdə, haram edilməmişdən əvvəl daddıqları şeylərə görə heç bir günah gəlməz. Allah yaxşı iş görənləri sevir” (əl-Maidə, 93)”.
 
İbn Cərir ət-Tabəri “Cəmiul-Bəyən” 12522, 12573; İbn Kəsir “Təfsir” 3/185; ən-Nəsəi “Sunənul-Kubra” 11086, 17789; əl-Hakim, 7219; əl-Beyhəqi “Sunənul-Kubra” 11151, 17104. Şeyx Muqbil, Ali Nasr və əl-Hilali həsən olduğunu bildirmişlər.
 

عَنْ أَنَسٍ ، رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ ، كُنْتُ سَاقِيَ الْقَوْمِ فِي مَنْزِلِ أَبِي طَلْحَةَ ، وَكَانَ خَمْرُهُمْ يَوْمَئِذٍ الْفَضِيخَ فَأَمَرَ رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم مُنَادِيًا يُنَادِي أَلاَ إِنَّ الْخَمْرَ قَدْ حُرِّمَتْ قَالَ فَقَالَ لِي أَبُو طَلْحَةَ اخْرُجْ فَأَهْرِقْهَا فَخَرَجْتُ فَهَرَقْتُهَا فَجَرَتْ فِي سِكَكِ الْمَدِينَةِ فَقَالَ بَعْضُ الْقَوْمِ قَدْ قُتِلَ قَوْمٌ ، وَهْيَ فِي بُطُونِهِم فَأَنْزَلَ اللَّهُ : {لَيْسَ عَلَى الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ جُنَاحٌ فِيمَا طَعِمُوا} الآيَةَ.

 
Ənəs ibn Malik (Allah ondan razı olsun) rəvayət edir ki, bir dəfə mən Əbu Təlhənin (Allah ondan raı olsun) mən­zi­lindəki məclisdə şərab pay­layırdım. O gün onların içdiyi “fədix” deyilən xur­ma şərabı idi. Bu vaxt Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm - səhabələrdən birinə əmr etdi ki, şərabın haram olduğunu hamıya car çəkib desin. Bunu eşidən Əbu Təlhə y mənə dedi: “Apar bu şərabı bayıra tök!” Mən də şərabı kü­çə­yə axıtdım. O zaman Mədinənin küçələrindən şərab axırdı. Səhabələrdən bə­zi­ləri dedilər: “Elə qardaşlarımız var idi ki, bətnlərində içki olduğu halda öldülər”. Uca Allah da bu ayəni nazil etdi: “İman gətirib yaxşı işlər görənlərə, Allahdan qorxaraq iman gətirib yaxşı işlər gördükləri, sonra yenə Allahdan qorxaraq iman gətirdikləri, sonra yenə də Allahdan qorxaraq yaxşı işlər gördükləri təqdirdə, haram edilməmişdən əvvəl daddıqları şeylərə görə heç bir günah gəlməz. Allah yaxşı iş görənləri sevir” (əl-Maidə, 93)”. 
 
əl-Buxari, 2284, 2464, 4617; Muslim, 5246; İbn Kəsir “Təfsir” 3/182; əl-Qurtubi “Təfsir” 6/293.