əl-Əhzab surəsi 28 - 29 - cu ayələr

    08.05.2019
يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ قُلْ لِأَزْوَاجِكَ إِنْ كُنْتُنَّ تُرِدْنَ الْحَيَاةَ الدُّنْيَا وَزِينَتَهَا فَتَعَالَيْنَ أُمَتِّعْكُنَّ وَأُسَرِّحْكُنَّ سَرَاحًا جَمِيلًا * وَإِنْ كُنْتُنَّ تُرِدْنَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَالدَّارَ الْآخِرَةَ فَإِنَّ اللَّهَ أَعَدَّ لِلْمُحْسِنَاتِ مِنْكُنَّ أَجْرًا عَظِيمًا

 
“Ey Peyğəmbər! Zövcələrinə de: “Əgər siz dünya həyatını və onun bərbəzəyini istəyirsinizsə, gəlin sizi dünya malıyla məmnun edib gözəl tərzdə sərbəst buraxım. Yox, əgər Allahı, Onun Elçisini və Axirət yurdunu istəyirsinizsə, bilin ki, Allah aranızdan yaxşı işlər görənlər üçün böyük bir mükafat hazırlamışdır”
 

عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبَّاسٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا قَالَ لَمْ أَزَلْ حَرِيصًا عَلَى أَنْ أَسْأَلَ عُمَرَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ عَنْ الْمَرْأَتَيْنِ مِنْ أَزْوَاجِ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ اللَّتَيْنِ قَالَ اللَّهُ لَهُمَا {إِنْ تَتُوبَا إِلَى اللَّهِ فَقَدْ صَغَتْ قُلُوبُكُمَا} فَحَجَجْتُ مَعَه فَعَدَلَ وَعَدَلْتُ مَعَهُ بِالْإِدَاوَةِ فَتَبَرَّزَ حَتَّى جَاءَ فَسَكَبْتُ عَلَى يَدَيْهِ مِنْ الْإِدَاوَةِ فَتَوَضَّأَ فَقُلْتُ يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ مَنْ الْمَرْأَتَانِ مِنْ أَزْوَاجِ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ اللَّتَانِ قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ لَهُمَا {إِنْ تَتُوبَا إِلَى اللَّهِ فَقَدْ صَغَتْ قُلُوبُكُمَا} فَقَالَ وَا عَجَبِي لَكَ يَا ابْنَ عَبَّاسٍ عَائِشَةُ وَحَفْصَةُ ثُمَّ اسْتَقْبَلَ عُمَرُ الْحَدِيثَ يَسُوقُهُ فَقَالَ إِنِّي كُنْتُ وَجَارٌ لِي مِنْ الْأَنْصَارِ فِي بَنِي أُمَيَّةَ بْنِ زَيْدٍ وَهِيَ مِنْ عَوَالِي الْمَدِينَةِ وَكُنَّا نَتَنَاوَبُ النُّزُولَ عَلَى النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَيَنْزِلُ يَوْمًا وَأَنْزِلُ يَوْمًا فَإِذَا نَزَلْتُ جِئْتُهُ مِنْ خَبَرِ ذَلِكَ الْيَوْمِ مِنْ الْأَمْرِ وَغَيْرِهِ وَإِذَا نَزَلَ فَعَلَ مِثْلَهُ وَكُنَّا مَعْشَرَ قُرَيْشٍ نَغْلِبُ النِّسَاءَ فَلَمَّا قَدِمْنَا عَلَى الْأَنْصَارِ إِذَا هُمْ قَوْمٌ تَغْلِبُهُمْ نِسَاؤُهُمْ فَطَفِقَ نِسَاؤُنَا يَأْخُذْنَ مِنْ أَدَبِ نِسَاءِ الْأَنْصَارِ فَصِحْتُ عَلَى امْرَأَتِي فَرَاجَعَتْنِي فَأَنْكَرْتُ أَنْ تُرَاجِعَنِي فَقَالَتْ وَلِمَ تُنْكِرُ أَنْ أُرَاجِعَكَ فَوَاللَّهِ إِنَّ أَزْوَاجَ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ ليُرَاجِعْنَهُ وَإِنَّ إِحْدَاهُنَّ لَتَهْجُرُهُ الْيَوْمَ حَتَّى اللَّيْلِ فَأَفْزَعَنِي فَقُلْتُ خَابَتْ مَنْ فَعَلَ مِنْهُنَّ بِعَظِيمٍ ثُمَّ جَمَعْتُ عَلَيَّ ثِيَابِي فَدَخَلْتُ عَلَى حَفْصَةَ فَقُلْتُ أَيْ حَفْصَةُ أَتُغَاضِبُ إِحْدَاكُنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ الْيَوْمَ حَتَّى اللَّيْلِ فَقَالَتْ نَعَمْ فَقُلْتُ خَابَتْ وَخَسِرَتْ أَفَتَأْمَنُ أَنْ يَغْضَبَ اللَّهُ لِغَضَبِ رَسُولِهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَتَهْلِكِينَ لَا تَسْتَكْثِرِي عَلَى رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وَلَا تُرَاجِعِيهِ فِي شَيْءٍ وَلَا تَهْجُرِيهِ وَاسْأَلِينِي مَا بَدَا لَكِ وَلَا يَغُرَّنَّكِ أَنْ كَانَتْ جَارَتُكَ هِيَ أَوْضَأَ مِنْكِ وَأَحَبَّ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يُرِيدُ عَائِشَةَ وَكُنَّا تَحَدَّثْنَا أَنَّ غَسَّانَ تُنْعِلُ النِّعَالَ لِغَزْوِنَا فَنَزَلَ صَاحِبِي يَوْمَ نَوْبَتِهِ فَرَجَعَ عِشَاءً فَضَرَبَ بَابِي ضَرْبًا شَدِيدًا وَقَالَ أَنَائِمٌ هُوَ فَفَزِعْتُ فَخَرَجْتُ إِلَيْهِ وَقَالَ حَدَثَ أَمْرٌ عَظِيمٌ قُلْتُ مَا هُوَ أَجَاءَتْ غَسَّانُ قَالَ لَا بَلْ أَعْظَمُ مِنْهُ وَأَطْوَلُ طَلَّقَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ نِسَاءَهُ قَالَ قَدْ خَابَتْ حَفْصَةُ وَخَسِرَتْ كُنْتُ أَظُنُّ أَنَّ هَذَا يُوشِكُ أَنْ يَكُونَ فَجَمَعْتُ عَلَيَّ ثِيَابِي فَصَلَّيْتُ صَلَاةَ الْفَجْرِ مَعَ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَدَخَلَ مَشْرُبَةً لَهُ فَاعْتَزَلَ فِيهَا فَدَخَلْتُ عَلَى حَفْصَةَ فَإِذَا هِيَ تَبْكِي قُلْتُ مَا يُبْكِيكِ أَوَلَمْ أَكُنْ حَذَّرْتُكِ أَطَلَّقَكُنَّ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَتْ لَا أَدْرِي هُوَ ذَا فِي الْمَشْرُبَةِ فَخَرَجْتُ فَجِئْتُ الْمِنْبَرَ فَإِذَا حَوْلَهُ رَهْطٌ يَبْكِي بَعْضُهُمْ فَجَلَسْتُ مَعَهُمْ قَلِيلًا ثُمَّ غَلَبَنِي مَا أَجِدُ فَجِئْتُ الْمَشْرُبَةَ الَّتِي هُوَ فِيهَا فَقُلْتُ لِغُلَامٍ لَهُ أَسْوَدَ اسْتَأْذِنْ لِعُمَرَ فَدَخَلَ فَكَلَّمَ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ ثُمَّ خَرَجَ فَقَالَ ذَكَرْتُكَ لَهُ فَصَمَتَ فَانْصَرَفْتُ حَتَّى جَلَسْتُ مَعَ الرَّهْطِ الَّذِينَ عِنْدَ الْمِنْبَرِ ثُمَّ غَلَبَنِي مَا أَجِدُ فَجِئْتُ فَذَكَرَ مِثْلَهُ فَجَلَسْتُ مَعَ الرَّهْطِ الَّذِينَ عِنْدَ الْمِنْبَرِ ثُمَّ غَلَبَنِي مَا أَجِدُ فَجِئْتُ الْغُلَامَ فَقُلْتُ اسْتَأْذِنْ لِعُمَرَ فَذَكَرَ مِثْلَهُ فَلَمَّا وَلَّيْتُ مُنْصَرِفًا فَإِذَا الْغُلَامُ يَدْعُونِي قَالَ أَذِنَ لَكَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَدَخَلْتُ عَلَيْهِ فَإِذَا هُوَ مُضْطَجِعٌ عَلَى رِمَالِ حَصِيرٍ لَيْسَ بَيْنَهُ وَبَيْنَهُ فِرَاشٌ قَدْ أَثَّرَ الرِّمَالُ بِجَنْبِهِ مُتَّكِئٌ عَلَى وِسَادَةٍ مِنْ أَدَمٍ حَشْوُهَا لِيفٌ فَسَلَّمْتُ عَلَيْهِ ثُمَّ قُلْتُ وَأَنَا قَائِمٌ طَلَّقْتَ نِسَاءَكَ فَرَفَعَ بَصَرَهُ إِلَيَّ فَقَالَ لَا ثُمَّ قُلْتُ وَأَنَا قَائِمٌ أَسْتَأْنِسُ يَا رَسُولَ اللَّهِ لَوْ رَأَيْتَنِي وَكُنَّا مَعْشَرَ قُرَيْشٍ نَغْلِبُ النِّسَاءَ فَلَمَّا قَدِمْنَا عَلَى قَوْمٍ تَغْلِبُهُمْ نِسَاؤُهُمْ فَذَكَرَهُ فَتَبَسَّمَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ ثُمَّ قُلْتُ لَوْ رَأَيْتَنِي وَدَخَلْتُ عَلَى حَفْصَةَ فَقُلْتُ لَا يَغُرَّنَّكِ أَنْ كَانَتْ جَارَتُكِ هِيَ أَوْضَأَ مِنْكِ وَأَحَبَّ إِلَى النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يُرِيدُ عَائِشَةَ فَتَبَسَّمَ أُخْرَى فَجَلَسْتُ حِينَ رَأَيْتُهُ تَبَسَّمَ ثُمَّ رَفَعْتُ بَصَرِي فِي بَيْتِهِ فَوَاللَّهِ مَا رَأَيْتُ فِيهِ شَيْئًا يَرُدُّ الْبَصَرَ غَيْرَ أَهَبَةٍ ثَلَاثَةٍ فَقُلْتُ ادْعُ اللَّهَ فَلْيُوَسِّعْ عَلَى أُمَّتِكَ فَإِنَّ فَارِسَ وَالرُّومَ وُسِّعَ عَلَيْهِمْ وَأُعْطُوا الدُّنْيَا وَهُمْ لَا يَعْبُدُونَ اللَّهَ وَكَانَ مُتَّكِئًا فَقَالَ أَوَفِي شَكٍّ أَنْتَ يَا ابْنَ الْخَطَّابِ أُولَئِكَ قَوْمٌ عُجِّلَتْ لَهُمْ طَيِّبَاتُهُمْ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا فَقُلْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ اسْتَغْفِرْ لِي فَاعْتَزَلَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ مِنْ أَجْلِ ذَلِكَ الْحَدِيثِ حِينَ أَفْشَتْهُ حَفْصَةُ إِلَى عَائِشَةَ وَكَانَ قَدْ قَالَ مَا أَنَا بِدَاخِلٍ عَلَيْهِنَّ شَهْرًا مِنْ شِدَّةِ مَوْجِدَتِهِ عَلَيْهِنَّ حِينَ عَاتَبَهُ اللَّهُ فَلَمَّا مَضَتْ تِسْعٌ وَعِشْرُونَ دَخَلَ عَلَى عَائِشَةَ فَبَدَأَ بِهَا فَقَالَتْ لَهُ عَائِشَةُ إِنَّكَ أَقْسَمْتَ أَنْ لَا تَدْخُلَ عَلَيْنَا شَهْرًا وَإِنَّا أَصْبَحْنَا لِتِسْعٍ وَعِشْرِينَ لَيْلَةً أَعُدُّهَا عَدًّا فَقَالَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ الشَّهْرُ تِسْعٌ وَعِشْرُونَ وَكَانَ ذَلِكَ الشَّهْرُ تِسْعًا وَعِشْرِينَ قَالَتْ عَائِشَةُ فَأُنْزِلَتْ آيَةُ التَّخْيِيرِ فَبَدَأَ بِي أَوَّلَ امْرَأَةٍ فَقَالَ إِنِّي ذَاكِرٌ لَكِ أَمْرًا وَلَا عَلَيْكِ أَنْ لَا تَعْجَلِي حَتَّى تَسْتَأْمِرِي أَبَوَيْكِ قَالَتْ قَدْ أَعْلَمُ أَنَّ أَبَوَيَّ لَمْ يَكُونَا يَأْمُرَانِي بِفِرَاقِكَ ثُمَّ قَالَ إِنَّ اللَّهَ قَالَ {يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ قُلْ لِأَزْوَاجِكَ إِلَى قَوْلِهِ عَظِيمًا} قُلْتُ أَفِي هَذَا أَسْتَأْمِرُ أَبَوَيَّ فَإِنِّي أُرِيدُ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَالدَّارَ الْآخِرَةَ ثُمَّ خَيَّرَ نِسَاءَهُ فَقُلْنَ مِثْلَ مَا قَالَتْ عَائِشَةُ

 
Abdullah ibn Abbas (Allah ondan razı olsun) deyir ki, mən çox istəyirdim ki, Ömərdən “Əgər ikiniz də Allaha tövbə etsəniz, yaxşı olar. Çünki hər ikinizin qəlbi günaha meyl etmişdir” (ət-Təhrim, 4) ayəsində xatırlanan Peyğəm­bərin - sallallahu aleyhi və səlləm - iki zövcəsi barə­sin­də soruşum. Elə buna görə də onunla birlikdə həcc ziyarətinə getdim. O, həcc ziyarətini bitirib geri qayıtdıqda subaşına çıxmaq üçün yoldan kənara (uzaq bir yerə) çə­kildi. Mən də əlimdəki bir tuluq su ilə kənara çəkilib onu gözlədim. Nəhayət o gəlib çıxdı. Mən tuluqdakı sudan onun əlinə tökdüm və o dəstəmaz aldı. Sonra mən soruşdum: “Ey mö­minlərin əmiri! “Əgər ikiniz də Allaha tövbə etsəniz, yaxşı olar. Çünki hər ikinizin qəlbi günaha meyl etmişdir” (ət-Təhrim, 4)  ayəsində xatırlanan Peyğəmbə­rin - sallallahu aleyhi və səlləm - iki zövcəsi kimlər­dir?» O dedi: “Ey İbn Abbas! Sənin sualın çox təəccüblü­dür! Bu Aişə ilə Həfsədir!” Sonra o, hədisi danışmağa başlayıb dedi: «Mən və ənsarlardan olan bir qonşum Bəni Ümeyyə ibn Zeyd tayfasında – Mədinənin yaxınlığında yerləşən bir kənddə – qalırdıq. Biz növbə ilə Pey­ğəmbərin - sallallahu aleyhi və səlləm - yanına gedərdik. Bir gün mən gedib Peyğəmbərdən - sallallahu aleyhi və səlləm - eşitdiklərim əmrlər və s. (qa­dağalar, əvvəlki ümmətlə­rin başına gələnlər) barədə ona xəbər gətirərdim, bir gün də o bütün bunlar barədə mənə xəbər gətirər­di. Biz qüreyşlilər qadınlarımızı üstələyən bir tayfa idik. Mədinə­yə gəldikdə isə ənsar qadınların ərlərini üstələyən (onlara cavab qaytaran) bir qövm olduğunu gördük. Bizim qadınlar onların ədəblərindən təsirləndilər. Bir gün mən həyat yoldaşımın üstünə qışqırdım və o mənə cavab qaytardı. Mən cavab qaytarmağı ona qadağan etdikdə o dedi: “Sən cavab qaytarmağı mənə niyə qada­ğan edirsən? Allaha and olsun ki, Peyğəmbərin - sallallahu aleyhi və səlləm - zövcələri ona cavab qaytarırlar. Bəziləri hətta bu gün gecəyə qədər ondan üz döndərib”. Onun bu sözləri məni çox həyəcanlan­dırdı. Mən: “Doğrudan da onlardan bu günahı edən müvəffəqiy­yətsizliyə uğramış­dır!”- dedim. Sonra libasımı geyib Həfsənin yanına getdim. Mən onə dedim: “Ey Həfsə! Sizlərdən biri Allahın Elçisini - sallallahu aleyhi və səlləm - bu gün gecəyə qədər qəzəbləndiribmi?” O: “Bəli”- deyə cavab verdi. Mən dedim: “O şəxs bədbəxt olmuş və xəsarətə uğramışdır! Sən əminsən ki, Rəsulullahı qəzəblən­dirməklə Allahın qəzəbinə gəlib həlak olmayacaqsan? Allahın El­çisindən çox şey (artıq xərclik və s.) istəmə, ona cavab qaytarma, ondan üz döndərmə və nə ehtiyacın varsa məndən istə! Qonşu­nun (yəni, Aişənin) Peyğəmbərə - sallallahu aleyhi və səlləm - səndən daha gözəl və daha sevimli olması əsla səni aldatmasın!” O zaman biz, “Ğassanlılar bizim üstümüzə yürüş etmək üçün atlarının ayaqlarını nallayırlar!”- deyə öz aramızda danışırdıq. (Bir gün Bəni Umey­yəli) yoldaşım öz növbəsində Rəsulallahın - sallallahu aleyhi və səlləm - yanına getdi və gecə geri döndükdə qapımı bərk-bərk döyüb dedi: “O (yəni, Ömər) oyaqdırmı?” Mən həya­canlandım və onun yanına çıxdım. O dedi: “Dəhşətli bir hadisə baş verib!” Mən dedim: “Nədir, Ğəssanlılar hücum edib?” O dedi: “Xeyr! Əksinə, bundan da artıq dəhşətli hadisə baş verib. Alla­hın Elçisi - sallallahu aleyhi və səlləm - zövcələrini boşayıb”. Mən dedim: “Artıq Həfsə həlak oldu və ziyana uğradı. Mən bunun yaxın zamanlarda baş verəcəyini zənn edirdim”. Mən libasımı geyib Peyğəmbərin - sallallahu aleyhi və səlləm - yanına getdim və onunla birgə fəcr namazını qıldım. Sonra o, öz eyvanı­na qalxıb təkliyə çəkildi. Mən Həfsənin yanına gəldim və onun ağ­ladığını görüb dedim: “Nə üçün ağlayırsan, məgər mən səni bu iş­dən çəkindirməmişdim? Allahın Elçisi - sallallahu aleyhi və səlləm - sizi boşayıbmı?” Həfsə dedi: «Mən bilmirəm, odur bax, o, eyvan­dadır”. Sonra mən minbərin ətrafında oturan bir toplum səhabənin yanına gəldim. Onlardan bəziləri ağlayırdı. Mən bir müddət on­larla oturduqdan sonra döz­məyib onun yanına, oturduğu eyva­nın önünə gəldim və orada dayanan Pey­ğəmbərin - sallallahu aleyhi və səlləm - balaca, zənci xidmətçisinə dedim: “Ömər üçün izn istə (onun yanına daxil olum)». O, içəri daxil olub Pey­ğəmbərlə - sallallahu aleyhi və səlləm - danışdı. Sonra bayıra çıxıb dedi: “Sənin xahi­şini ona çatdırdım, lakin o susdu”. Mən minbərin ətrafında otu­ran səhabələrin yanına gayıtdım. Bir az onlarla oturduqdan sonra döz­məyib yenə onun yanına gəl­dim və bu dəfə də o, eyni cavabı verdi. Mən bir daha minbərin ətrafında oturan səha­bələrin yanı­na gayıtdım. Bir az onlarla oturduqdan sonra döz­məyib yenə onun yanına gəl­dim. O bu dəfə də eyni cavabı verdi. Mən çıxıb getdikdə, o, məni çağırıb dedi: “Peyğəmbər - sallallahu aleyhi və səlləm - sənə onun yanına daxil olmağa izn Verdi”. Mən Peyğəmbərin - sallallahu aleyhi və səlləm - yanına da­xil olduqda, gördüm ki, o, yerə sə­rilmiş həsirin üstünə uzanıb, altına heç bir döşək qoymayıb və yerdəki qum da onun böyrünə iz salıb. Özü də içərisi xurma lifi ilə doldurulmuş, dəridən hazırlanan yastığa söykənmişdi. Mən ayaq üstə duraraq ona salam verdikdən sonra de­dim: “Ey Alla­hın Elçisi, sən zövcələrini boşamısanmı?” O mənə nəzər salıb: “Xeyr!”- deyə cavab verdi. Mən yenə ayaq üstə duraraq de­dim: “Ey Allahın Elçisi! Təsəvvür et, biz qüreyşlilər qadın­larımızı üstə­ləyən bir qövm idik. Sonra qadınları ərlərini üstələyən bir qöv­mün yanına gəldik”. Peyğəmbər - sallallahu aleyhi və səlləm - gülümsədi. Mən dedim: “Təsəvvür et, mən Həf­sənin yanına gəlib: “Qonşu­nun (yəni, Aişənin) Peyğəmbər - sallallahu aleyhi və səlləm - üçün səndən daha gözəl və daha sevimli olması əsla səni aldatmasın!”- dedim. Peyğəmbər - sallallahu aleyhi və səlləm - yenə təbəssüm etdi. Mən onun təbəssüm etdiyini görüb oturdum və evinə nəzər saldım. Allaha and olsun ki, orada mən aşılanmış üç heyvan dərisindən başqa gözə çarpan bir şey görmə­dim. Mən dedim: “Allaha dua et ki, ümmətinin imkanlarını genişlətsin! Həqi­qətən, farsların və rumlu­ların imkanları çox genişləndirilib, onlara dünya­nın naz-nemət­lərindən verilib. Halbuki onlar Alaha ibadət etmirlər”. O, dikəlib oturdu və dedi: “Ey İbn əl-Xəttab! Sən şəkk edirsən? Onlar o qövmdür ki, cah-cəlal onlara dünya həyatında verilmiş və onlar üçün tezləşdirilmişdir”. Mən dedim: “Ey Allahın Elçisi, mənim üçün bağışlanma dilə!” Həfsə Aişəyə Peyğəmbərin - sallallahu aleyhi və səlləm - sirrini bildirdikdən sonra o, zövcələrini tərk etmiş və qəzəbindən: “Bir ay mən onlara yaxınlaşma­yacağam!”- demişdi. O zaman Uca Allah da onu qı­namışdı (ət-Təhrim, 1-4). İyirmi doqquz gün keçdikdən sonra o, ilk əvvəl Aişə­nin yanına daxil oldu. Aişə isə ona dedi: “Axı sən bir ay bizə ya­xınlaşmayacağına and içmisən! Mən bir-bir bu günləri saymışam. Artıq bu iyirmi doqquzuncu gündür”. Pey­ğəm­bər - sallallahu aleyhi və səlləm dedi: “Ay iyirmi doqquzdandır!” Bu ay doğ­rudanda iyirmi doqquz oldu. Aişə dedi: “Təxyir (seç­mək, üstünlük vermək) ayə­si (əl-Əhzab, 28-29) nazil oldu və o, zövcələrindən ilk əvvəl mənim yanıma daxil olub dedi: “Doğrusu, mən sənə bir məsələni xatırlamaq istəyirəm. Sən gərək tələsməyəsən və ata-ananla məs­ləhətləşəsən”. Aişə dedi: “Mən bilirəm ki, valideynlə­rim sən­dən ayrılmağı mənə heç vaxt nəsihət etməmişlər”. Pey­ğəm­bər - sallallahu aleyhi və səlləm - dedi: “Allah demişdir: “Ey Peyğəmbər! Zövcələrinə de: “Əgər siz dünya həyatını və onun bərbəzəyini istəyirsinizsə, gəlin sizi dünya malıyla məmnun edib gözəl tərzdə sərbəst buraxım. Yox, əgər Allahı, Onun Elçisini və Axirət yurdunu istəyirsinizsə, bilin ki, Allah aranızdan yaxşı işlər görənlər üçün böyük bir mükafat hazırlamışdır” (əl-Əhzab, 28-29). Mən dedim: “Buna görə ata-anamla məsləhətləşim?! Axı mən həqiqətən də Allahı, Onun Elçisini və Axirət yurdunu istəyirəm!” Sonra o, digər zövcələrinə də eyni təklifi etdi və onlarda Aişə kimi cavab verdilər”.
 
əl-Buxari, 2288, 2468, 5191; ət-Tabərani “Musnədiş-Şəmiyyin” 3227; İbn Məcə, 2053.
 

عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ دَخَلَ أَبُو بَكْرٍ يَسْتَأْذِنُ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَوَجَدَ النَّاسَ جُلُوسًا بِبَابِهِ لَمْ يُؤْذَنْ لِأَحَدٍ مِنْهُمْ قَالَ فَأُذِنَ لِأَبِي بَكْرٍ فَدَخَلَ ثُمَّ أَقْبَلَ عُمَرُ فَاسْتَأْذَنَ فَأُذِنَ لَهُ فَوَجَدَ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ جَالِسًا حَوْلَهُ نِسَاؤُهُ وَاجِمًا سَاكِتًا قَالَ فَقَالَ لَأَقُولَنَّ شَيْئًا أُضْحِكُ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَقَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ لَوْ رَأَيْتَ بِنْتَ خَارِجَةَ سَأَلَتْنِي النَّفَقَةَ فَقُمْتُ إِلَيْهَا فَوَجَأْتُ عُنُقَهَا فَضَحِكَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وَقَالَ هُنَّ حَوْلِي كَمَا تَرَى يَسْأَلْنَنِي النَّفَقَةَ فَقَامَ أَبُو بَكْرٍ إِلَى عَائِشَةَ يَجَأُ عُنُقَهَا فَقَامَ عُمَرُ إِلَى حَفْصَةَ يَجَأُ عُنُقَهَا كِلَاهُمَا يَقُولُ تَسْأَلْنَ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ مَا لَيْسَ عِنْدَهُ فَقُلْنَ وَاللَّهِ لَا نَسْأَلُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ شَيْئًا أَبَدًا لَيْسَ عِنْدَهُ ثُمَّ اعْتَزَلَهُنَّ شَهْرًا أَوْ تِسْعًا وَعِشْرِينَ ثُمَّ نَزَلَتْ عَلَيْهِ هَذِهِ الْآيَةُ {يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ قُلْ لِأَزْوَاجِكَ حَتَّى بَلَغَ لِلْمُحْسِنَاتِ مِنْكُنَّ أَجْرًا عَظِيمًا} قَالَ فَبَدَأَ بِعَائِشَةَ فَقَالَ يَا عَائِشَةُ إِنِّي أُرِيدُ أَنْ أَعْرِضَ عَلَيْكِ أَمْرًا أُحِبُّ أَنْ لَا تَعْجَلِي فِيهِ حَتَّى تَسْتَشِيرِي أَبَوَيْكِ قَالَتْ وَمَا هُوَ يَا رَسُولَ اللَّهِ فَتَلَا عَلَيْهَا الْآيَةَ قَالَتْ أَفِيكَ يَا رَسُولَ اللَّهِ أَسْتَشِيرُ أَبَوَيَّ بَلْ أَخْتَارُ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَالدَّارَ الْآخِرَةَ وَأَسْأَلُكَ أَنْ لَا تُخْبِرَ امْرَأَةً مِنْ نِسَائِكَ بِالَّذِي قُلْتُ قَالَ لَا تَسْأَلُنِي امْرَأَةٌ مِنْهُنَّ إِلَّا أَخْبَرْتُهَا إِنَّ اللَّهَ لَمْ يَبْعَثْنِي مُعَنِّتًا وَلَا مُتَعَنِّتًا وَلَكِنْ بَعَثَنِي مُعَلِّمًا مُيَسِّرًا

 
Rəvayət edilir ki, Cabir ibn Abdullah (Allah ondan razı olsun) demişdir: “Əbu Bəkr gəlib Peyğəmbərin - sallallahu aleyhi və səlləm - yanına da­xil olmaq üçün izn istədikdə, onun - sallallahu aleyhi və səlləm - qapısının yanında bir dəstə adamın oturduğunu gördü. Onlardan heç bir kimsəyə içəri daxil olmağa izn verilməmişdi. Əbu Bəkrə isə izn verildi və o içəri daxil oldu. Sonra Ömər gəlib izn istədi və ona da izn verildi O, Peyğəmbəri - sallallahu aleyhi və səlləm - və ət­ra­fında sükut içində oturmuş zövcələrini görüb dedi: “Mən bir söz deyəcəyəm və Peyğəmbəri - sallallahu aleyhi və səlləm - güldürəcəyəm”. Sonra o dedi: “Ey Allahın Elçisi! Hərgah (ərinə qarşı) çıxan qız mən­dən xərclik istəsəydi, onun boynuna (şillə) iliş­dirər­dim!” Peyğəmbər - sallallahu aleyhi və səlləm - güldü və dedi: “Gördü­yün kimi onlar mənim ətrafımda oturub məndən xərclik istəyir­lər”. Bu vaxt Əbu Bəkr Aişəni, Ömər də Həfsanı cəzalandırmaq üçün ayağa qalxıb dedilər: “Siz Allahın Elçisin­də - sallallahu aleyhi və səlləm - olmayan bir şeyi ondan istəyirsiniz?!” Onlar dedilər: “Biz heç zaman Allahın Elçisində - sallallahu aleyhi və səlləm - olmayan bir şeyi ondan istəmərik?” Peyğəmbər - sallallahu aleyhi və səlləm - otuz və ya iyirmi doqquz gün onlardan ayrı qaldı. Sonra ona bu ayələr nazil oldu: “Ey Peyğəmbər! Zövcələrinə de: “Əgər siz dünya həyatını və onun bərbəzəyini istəyirsinizsə, gəlin sizi dünya malıyla məmnun edib gözəl tərzdə sərbəst buraxım. Yox, əgər Allahı, Onun Elçisini və Axirət yurdunu istəyirsinizsə, bilin ki, Allah aranızdan yaxşı işlər görənlər üçün böyük bir mükafat hazırlamışdır” (əl-Əhzab, 28-29). O, ilk əvvəl Aişənin yanına gəlib dedi: “Ey Aişə! Doğ­rusu, mən sənə bir təklif etmək istəyirəm. İstəyirəm ki, sən bu təklifi qəbul etməyə tələsməyəsən və ata-ananla məsləhətləşəsən”. Aişə dedi: “O nədir, ey Allahın Elçisi?” Pey­ğəm­bər - sallallahu aleyhi və səlləm - Allahın ona nazil etdiyi ayələri oxudu. Aişə dedi: “Ya Rəsu­lullah! Məgər sə­nə görə (səninlə birgə olmaqdan ötrü) valideynlə­rimlə məsləhət­ləşməliyəm?! Əksinə, mən Allahı, Onun Elçisini və Axirət yurdunu seçirəm! Səndən də xahiş edirəm ki, həyat yoldaş­larından heç bi­rinə bu barədə xəbər verməyəsən!” Peyğəmbər - sallallahu aleyhi və səlləm - dedi: “O qadınlardan hansı məndən (bu məsələ barəsində) soruşsa, mən ona xəbər verəcəyəm. Allah məni nə (insanlara nə isə etməyi) zorla məcbur edən, nə də hər şeyə irad tutan bir kimsə olaraq göndər­məmişdir, lakin O məni (onlara bil­mədiklərini) öyrədən, (bacarmadıqlarını) müyəssər edən bir kimsə olaraq göndərmişdir”.
 
Muslim, 2703, 3763; Əbu Yəalə “Musnəd” 2253.