Əbəsə surəsi 1 – 4 cü ayələr

    21.05.2019
عَبَسَ وَتَوَلَّى (١) أَنْ جَاءَهُ الْأَعْمَى (٢) وَمَا يُدْرِيكَ لَعَلَّهُ يَزَّكَّى (٣) أَوْ يَذَّكَّرُ فَتَنْفَعَهُ الذِّكْرَى (٤)

 
“O qaşqabağını sallayıb üzünü yana çevirdi. Yanına bir korun gəlməsinə görə. Nə bilirdin ki, bəlkə o günahlardan təmizlənəcəkdi və yaxud nəsihət dinləyib faydalanacaqdı”
 

عَنْ عَائِشَةَ قَالَتْ : أُنْزِلَ : {عَبَسَ وَتَوَلَّى} فِي ابْنِ أُمِّ مَكْتُومٍ الأَعْمَى ، أَتَى رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَجَعَلَ يَقُولُ : يَا رَسُولَ اللهِ أَرْشِدْنِي ، وَعِنْدَ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ رَجُلٌ مِنْ عُظَمَاءِ الْمُشْرِكِينَ ، فَجَعَلَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يُعْرِضُ عَنْهُ وَيُقْبِلُ عَلَى الآخَرِ ، وَيَقُولُ : أَتَرَى بِمَا أَقُولُ بَأْسًا ؟ فَيَقُولُ : لاَ ، فَفِي هَذَا أُنْزِلَ.

 
Rəvayət edilr ki, Aişə (Allah ondan razı olsun) demişdir: “O qaşqabağını sallayıb üzünü yana çevirdi” (ayəsi və bun­dan sonrakı ayələr) kor olmuş ibn Ümmi Məktum barəsində nazil olmuşdur. O, Pey­ğəm­­bə­­rin - sallallahu aleyhi və səlləm - yanına gəldi və dedi: “Ey Allahın Elçisi! Mə­ni haqq yoluna istiqamətləndir”. Müşriklərin başçılarından biri Allah Elçisinin - sallallahu aleyhi və səlləm - yanında olduğundan o, İbn Ümmi Məktumdan üz çevirdi və müşriklərin başçısına tərəf döndü. O: “Məgər mənim de­diyimdə bir anlaşılmazlıq var?”- dedi və bu ayələr nazil oldu”.
 
ət-Tirmizi, 3331, 3651; əl-Hakim, 3896. əl-Albani, Ali Nasr, Muqbil və əl-Hilali səhih olduğunu bildirmişlər.
 

عَنْ أَنَسٍ فِي قَوْلِهِ تَعَالَى : {عَبَسَ وَتَوَلَّى} قَالَ : جَاءَ ابْنُ أُمِّ مَكْتُومٍ إِلَى النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ , وَهُوَ يُكَلِّمُ أُبَيَّ بْنَ خَلَفٍ فَأَعْرَضَ عَنْهُ , فَأَنْزَلَ اللَّهُ تَعَالَى عَلَيْهِ {عَبَسَ وَتَوَلَّى} قَالَ : فَكَانَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ , بَعْدَ ذَلِكَ يُكْرِمُهُ

 
Ənəs ibn Malik (Allah ondan razı olsun) bu ayə “O qaşqabağını sallayıb üzünü yana çevirdi” (Əbəsə, 1) haqda demişdir: “İbn Ümmi Mək­tum Peyğəm­bə­rin - sallallahu aleyhi və səlləm - yanına gələndə o, Ubey ibn Xələf ilə söhbət edirdi. Peyğəm­bə­r - sallallahu aleyhi və səlləm -  İbn Ümmi Məktumu görəndə ondan üz çevirdi. Uca Allah da bu ayələri nazil etdi: “O qaşqabağını sallayıb üzünü yana çevirdi. Yanına bir korun gəlməsinə görə...” Bu ayələr nazil olduqdan sonra Peyğəm­bə­r - sallallahu aleyhi və səlləm - ona ehtiram göstərirdi”.
 
Abdur-Razzəq “Təfsir” 3493; Əbu Yəalə “Musnəd” 3123; ət-Tabəri “Cəmiul-Bəyən” 36660. Şeyx Muqbil, Ali Nasr və əl-Hilali səhih olduğunu bildirmişlər.