əl-Əhzab surəsi 23 - 24 - cü ayələr

    08.05.2019
مِنَ الْمُؤْمِنِينَ رِجَالٌ صَدَقُوا مَا عَاهَدُوا اللَّهَ عَلَيْهِ فَمِنْهُمْ مَنْ قَضَى نَحْبَهُ وَمِنْهُمْ مَنْ يَنْتَظِرُ وَمَا بَدَّلُوا تَبْدِيلًا * لِيَجْزِيَ اللَّهُ الصَّادِقِينَ بِصِدْقِهِمْ وَيُعَذِّبَ الْمُنَافِقِينَ إِنْ شَاءَ أَوْ يَتُوبَ عَلَيْهِمْ إِنَّ اللَّهَ كَانَ غَفُورًا رَحِيمًا

 
“Möminlərin içərisində Allaha etdikləri əhdə sadiq qalan kişilər vardır. Onlardan kimisi əhdini yerinə yetirib şəhid olmuş, kimisi də şəhid olmasını gözləyir. Onlar əhdlərini əsla dəyişdirməyiblər. Bu ona görədir ki, Allah doğru danışanları doğruluqlarına görə mükafatlandırsın, münafiqlərə də ya istəsə əzab versin, ya da onların tövbələrini qəbul etsin. Həqiqətən, Allah Bağışlayandır, Rəhmlidir”
 

عَنْ أَنَسٍ قَالَ غَابَ عَمِّى أَنَسُ بْنُ النَّضْرِ عَنْ قِتَالِ بَدْرٍ فَقَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ ، غِبْتُ عَنْ أَوَّلِ قِتَالٍ قَاتَلْتَ الْمُشْرِكِينَ ، لَئِنِ اللَّهُ أَشْهَدَنِى قِتَالَ الْمُشْرِكِينَ لَيَرَيَنَّ اللَّهُ مَا أَصْنَعُ ، فَلَمَّا كَانَ يَوْمُ أُحُدٍ وَانْكَشَفَ الْمُسْلِمُونَ قَالَ « اللَّهُمَّ إِنِّى أَعْتَذِرُ إِلَيْكَ مِمَّا صَنَعَ هَؤُلاَءِ - يَعْنِى أَصْحَابَهُ - وَأَبْرَأُ إِلَيْكَ مِمَّا صَنَعَ هَؤُلاَءِ » - يَعْنِى الْمُشْرِكِينَ - ثُمَّ تَقَدَّمَ ، فَاسْتَقْبَلَهُ سَعْدُ بْنُ مُعَاذٍ ، فَقَالَ يَا سَعْدُ بْنَ مُعَاذٍ ، الْجَنَّةَ ، وَرَبِّ النَّضْرِ إِنِّى أَجِدُ رِيحَهَا مِنْ دُونِ أُحُدٍ . قَالَ سَعْدٌ فَمَا اسْتَطَعْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ مَا صَنَعَ . قَالَ أَنَسٌ فَوَجَدْنَا بِهِ بِضْعًا وَثَمَانِينَ ضَرْبَةً بِالسَّيْفِ أَوْ طَعْنَةً بِرُمْحٍ أَوْ رَمْيَةً بِسَهْمٍ ، وَوَجَدْنَاهُ قَدْ قُتِلَ وَقَدْ مَثَّلَ بِهِ الْمُشْرِكُونَ ، فَمَا عَرَفَهُ أَحَدٌ إِلاَّ أُخْتُهُ بِبَنَانِهِ . قَالَ أَنَسٌ كُنَّا نَرَى أَوْ نَظُنُّ أَنَّ هَذِهِ الآيَةَ نَزَلَتْ فِيهِ وَفِى أَشْبَاهِهِ {مِنَ الْمُؤْمِنِينَ رِجَالٌ صَدَقُوا مَا عَاهَدُوا اللَّهَ عَلَيْهِ} إِلَى آخِرِ الآيَةِ

 
Rəvayət edilir ki, Ənəs ibn Malik (Allah ondan razı olsun) demişdir: “Əmim Ənəs ibn Nədr Bədr döyüşündə iştirak etmə­mişdi. (Ona görə də o, Peyğəmbərə - sallallahu aleyhi və səlləm - dedi): “Ya Rəsulullah! Mən sənin müşrik­lərə qar­şı apardığın ilk döyüşdə iştirak et­mə­­mişəm. Allah (nə vaxtsa) onlara qarşı döyüşməyi mənə nəsib edərsə, mə­nim necə vuruşacağımı görəcək”. Uhud döyü­şündə müsəlmanlar məğlub olar­kən əmim dedi: “Allahım, mən bunların – yəni əshabə­lərin – etdikləri (xə­talara) görə Səndən üzr diləyirəm və onların – yəni müşriklərin – et­dik­lə­ri (günah­lardan) Sənə sığınıram!” Sonra o, döyüşə atıldı. (İrəlidə o,) Səd ibn Mu­azla rastlaşdı və dedi: “Ey Səd ibn Muaz! Cənnətə və Nədrin Rəbbinə (qo­vuşmaq istəyirəm). Mən Uhud tərəfdən (gələn) Cənnətin iyini du­yu­ram.” (Döyüşdən sonra) Səd dedi: “Ya Rəsulullah! Onun elədiyini (mən) edə bilmədim”. Ənəs deyiir: “Biz onu ölənlərin arasında tapdıq. Onun üzərində sək­sən­­dən çox qılınc, nizə və ox yarası var idi. Müşriklər onun cəsədini elə ta­nın­maz hala salmışdılar ki, bacısından başqa heç kəs onu tanımadı. Bacısı onu barmaq­larının ucundan tanıdı. Biz yəqin bilirdik ki, bu ayə onun və onun kimilərinin barəsində nazil olmuşdur: “Möminlərin içərisində Allaha etdikləri əhdə sadiq qalan kişilər vardır. Onlardan kimisi əhdini yerinə yetirib şəhid olmuş, kimisi də şəhid olmasını gözləyir. Onlar əhdlərini əsla dəyişdirməyiblər” (əl-Əhzab, 23)”.
 
əl-Buxari, 2595, 2805-2806; Muslim, 3523, 5027; ət-Tirmizi, 5200;  əl-Bəğavi “Təfsir” 6/337.