ət-Tövbə surəsi 71-ci ayənin açıqlaması nədir?

    01.08.2023
Kimdən: 
Əlhəmdülillah
Sual: 
Salamaleykum Mən quranda "tövbə surəsi 71 ayə" haqqında soruşmaq istirəm. Orda mömin kişilərlə mömin qadınlar dostdurlar yazılıb. Yəni bir birlərinə yaxşılıqları əmr edirlər. Çox gözəl sözlərdi ama mən orda bir şeyi tam başa düşmürəm. Yəni kişi qadına, qadında kişiyə yaxşılıqları əmr edib pislikdən çəkindirə bilər? Yoxsa o cümlə ancaq qadınlar qadınlara, kişilər kişilərə məsləhətlər verməlidir kimi izah edir.? Məsələn əgər mən əks cins tərəfdən nəsə bir sərflər görürəm və onu pislikdən çəkindirmək istəyirəmsə bunu edə bilərəm, yoxsa bu hərəkət naməhrəmlə danışığa görə düzgün sayılmaz.?
Cavab: 

Və aleykum Salam. Bu ayə ümumidir. Qadınlar və kişilər şəriətin buyurduğu qaydada həm öz aralarında, həm də bir-birlərinə yaxşılığı əmr edib, pisliklərdən çəkindirə bilərlər. İbn Kəsir bu ayənin təfsirində deyir: 

"Uca Allah əvvəlki ayələrdə münafiqlərin mənfur sifətlərini zikr etdikdən sonra ardınca dərhal möminlərin tərifəlayiq sifətlərini zikr edərək buyurur: “Mömin kişilərlə mömin qa­dınlar bir-birinin dost­udur”, yəni onlar bir-birinə yardım edər, bir-birinə dayaq olarlar. Necə ki "Səhih" əsərində rəvayət edilən bir hədisdə Peyğəmbər (ona və ailəsinə Allahın salavatı və salamı olsun): “Möminlər bir bina kimi­dir, bir-bi­rini dəstəkləyirlər” – demiş və barmaqlarını bir-birinə ke­çirmişdir. (əl-Buxari, 459, 481; Muslim, 2585/65, 4684, 6750). Yenə "Səhih" əsərində rəvayət edilən başqa bir hədisdə belə buyurulur: “Sən mömin­lərin bir-birinə mərhəmət göstərməkdə, bir-birini sevməkdə və bir-birinə can yandırmaqda bir bədən kimi olduğunu görürsən. Belə ki, bədənin bir əzasına xəstəlik üz verdikdə bütün bədən yuxusuzluqdan və qızdır­ma­dan əziyyət çəkir”. (əl-Buxari, 5552, 6011; Muslim, 2586/66, 4685, 6751).  

Uca Allah buyurur: “On­lar insanlara yaxşı işlər gör­məyi buyurur, pis əməl­lə­rdən çəkindirir...”. Başqa bir ayədə Uca Allah belə buyurur: “Qoy içinizdən xeyrə çağıran, yaxşı işlər görməyi buyuran və pis əməlləri qadağan edən bir camaat olsun. Məhz onlar nicat tapanlardır” (“Ali-İmran”, 104).

Uca Allah buyurur: “...namaz qılır, zəkat ve­rir...”, yəni namaz qılmaqla Allaha itaət edərlər, zəkat verməklə Allahın yara­tdığı məxluqlara yaxşılıq edərlər. “Alla­ha və Onun Elçisinə itaət edir­lər”, yəni Allahın əmrlərini yerinə yetirməklə, qadağalarından çəkinməklə Allaha və Onun Elçisinə itaət edərlər. “Allah onlara rəhm edəcəkdir”, yəni Allah bu sifətlərə sahib olanlara rəhm edəcəkdir. “Hə­qiqətən, Allah Qüdrətlidir”, yəni Ona itaət edəni ucaldar. Həqiqətən, izzət yalnız Allaha, Onun Elçisinə və möminlərə məxsusdur. “Hik­mət sahibidir”, yəni sadalanan sifətləri bunlar arasında bölüşdürməkdə və əvvəl keçən münafiqlərə aid sifətləri onlara aid etməkdə hikmət sahibidir. Uca Allah bütün etdiklərində mütləq hikmət sahibidir".

Teqlər: 
quran
Paylaş: