təfsir

Təfsir sözü izah etmək, açıqlamaq deməkdir. Təfsir mövzu və məqsəd baxımından ən üstün və ən şərəfli elmdir.

əs-Saff (Səf) surəsinin izahı. Bu surənin nazil olması haqda rəvayət edilir ki, Abdullah ibn Səlam demişdir: “Biz səhabələrdən olan bir camaat: “Hansı əməlin Allah üçün daha sevimli olduğunu bilsəydik, onu edərdik!”– deyərək bəzi əməllərdən danışırdıq. Bu səbəblə: “Göylərdə və yerdə olanların hamısı Allahın şəninə təriflər deyir. O, Qüdrətlidir, Müdrikdir. Ey iman gətirən­lər! Nə üçün siz etməyəcəyiniz şeyləri danışırsınız?

əl-Təğabun (Qarşılıqlı aldanma) surəsinin izahı
Mərhəmətli və Rəhmli Allahın adı ilə!
1. Göylərdə və yerdə olanların hamısı Allahın şəninə təriflər deyir. Hökm Onundur, həmd Ona məxsusdur. O, hər şeyə qadirdir.

əl-Muzəmmil (Bürünmüş) surəsinin izahı.
Mərhəmətli və Rəhmli Allahın adı ilə!
1. Ey libasına bürünüb örtünmüş peyğəmbər!

Uca Allah buyurur: "Kitab əhli səndən, onlara göydən bir kitab endirməyini istəyirlər. Onlar Musadan, bundan daha böyüyünü istəyərək: "Allahı bizə açıq-aşkar göstər!"– demişdilər. Haqsızlıqlarına görə onları ildırım vurmuşdu. Sonra onlara gələn açıq-aydın dəlillərin ardından buzovu məbud qəbul etdilər.

Mərhəmətli və Rəhmli Allahın adı ilə! 1. Əlif Ləm Mim. 2. Bu, qətiyyən şübhə doğurmayan, müttəqilərə doğru yol göstərən bir Kitabdır. 3. O kəslər ki, qeybə iman gətirir, namaz qılır və Bizim onlara verdiyimiz ruzidən Allah yolunda xərcləyirlər; 4. O kəslər ki, sənə nazil olana və səndən əvvəl nazil olanlara iman gətirir, axirətə də yəqinliklə inanırlar. 5. Onlar öz Rəbbindən gələn doğru yoldadırlar. Məhz onlar nicat tapanlardır.
əl-Bəqərə (İnək) surəsinin ilk beş ayəsinin izahı

Mərhəmətli və Rəhmli Allahın adı ilə! 1. Münafiqlər sənin yanına gəldikləri zaman: "Biz şahidlik edirik ki, sən Allahın Elçisisən!"– deyirlər. Allah da bilir ki, sən Onun Elçisisən. Allah şahiddir ki, münafiqlər əsil yalançıdırlar. 2. Onlar andlarını sipər edib (insanları) Allah yolundan döndərdilər. Həqiqətən, onların törətdikləri əməllər necə də pisdir! 3. Bu ona görədir ki, onlar iman gətirdikdən sonra kafir oldular. Sonra da onların qəlbinə möhür vuruldu. Artıq onlar anlamırlar. 4. Sən onları gördükdə cüssələri sənə xoş gəlir, danışanda onların dediklərinə qulaq asırsan.

Mərhəmətli və Rəhmli Allahın adı ilə! 1. Göylərdə və yerdə olanların hamısı Hökmran, Müqəddəs, Qüdrətli, Müdrik Allahın şəninə təriflər deyir. 2. Savadsızlara özlərindən elçi göndərən Odur. Elçi onlara Allahın ayələrini oxuyar, onları pis əməllərdən təmizləyər, onlara Kitabı və Hikməti öyrədər. Halbuki onlar əvvəllər açıq-aydın azğınlıq içində idilər. 3. Allah səni hələ müsəlmanlara qoşulmamış başqalarına da elçi göndərmişdir. O, Qüdrətlidir, Müdrikdir. 4. Bu, Allahın lütfüdür, onu istədiyinə verir. Allah böyük lütf sahibidir. 5.

əl-Fatihə (Kitabı açan) surəsinin təfsiri
1. Mərhəmətli və Rəhmli Allahın adı ilə!
2. Həmd olsun aləmlərin Rəbbi Allaha,
3. Mərhəmətli və Rəhmliyə,
4. Haqq-hesab gününün Hökmdarına!
5. Biz yalnız Sənə ibadət edir və yalnız Səndən kömək diləyirik.
6. Bizi doğru yola yönəlt –
7. nemət bəxş etdiyin şəxslərin yoluna, qəzəbə uğramışların və azmışların yoluna deyil!

Ənəs ibn Məlik demişdir: “Bir gün Allah Elçisi - salləllahu aleyhi və səlləm - yanımızda olarkən yuxuya getdi. Sonra gulumsəyərək başını qaldırdı. Biz dedik: “Səni guldurən nədir, ey Allahın Elçisi?” O: “İndicə mənə bir surə nazil oldu”- deyərək bu ayələri oxudu: