təfsir

Uca Allah "əl-Bəqərə" surəsində belə buyurur:

Mərhəmətli və Rəhmli Allahın adı ilə! 1. Həqiqətən, Biz onu (Quranı) Qədr gecəsində nazil etdik! 2. Sən haradan biləsən ki, Qədr gecəsi nədir? 3. Qədr gecəsi min aydan xeyirlidir. 4. O gecə Rəbbinin izni ilə mələklər və Ruh (Cəbrail) hər işə görə yerə enirlər. 5. O gecə sübh açılanadək əmin-amanlıq olur.
əl-Qadr (Qədr gecəsi) surəsinin izahı

Mərhəmətli və Rəhmli Allahın adı ilə! 
1. Yer titrəyib lərzəyə gələcəyi zaman;
2. Yer öz yükünü bayıra atacağı
3. və insan: "Ona nə olub?"– deyəcəyi zaman –
4. həmin gün yer öz əhvalatlarını danışacaqdır.
5. Çünki Rəbbin ona vəhy edəcəkdir.
6. O gün insanlar əməllərinin onlara göstərilməsi üçün dəstə-dəstə gələcəklər.
7. Zərrə qədər yaxşılıq edən əvəzini alacaqdır.

Mərhəmətli və Rəhmli Allahın adı ilə!
1. Qureyşin birliyi xatirinə,
2. onların qış və yay səfərlərindəki birliyi xatirinə
3. qoy onlar bu Evin Rəbbinə ibadət etsinlər.
4. Allah onlara aclıqdan sonra yemək verdi və qorxudan sonra əmin-amanlıq bəxş etdi.

"Qureyş" surəsinin təfsiri
Bu surə özündən əvvəl gələn əl-Fil surəsinə bağlıdır. Belə ki, Uca Allah “Qureyşin birliyi xatirinə” fillərin Məkkəyə hücum etməsinin qarşısını alır və fil sahiblərini məhv edir. Sonra bu birliyi izah edərək buyurur:

əl-Buruc surəsi, 4-7-ci ayələrin təfsiri. Allah buyurur:
 

“Məhv olsun xəndək kənarında yığışanlar! Odunla alışdırılmış xəndək. Onlar o xəndəyin qırağında oturub, möminlərə öz verdikləri işgəncələrə şahidlik edirdilər.”
 

Peyğəmbər - salləllahu aleyhi və səlləm - əl-Fatihə surəsinin üstünlüyü haqqıda belə demişdir: "Uca Allah buyurur: "Nə Tövratda, nə də İncildə Ummul-Qurana (Kitabın əsasına) bənzər surə yoxdur. O Səb'ul-Məsənidir (Yeddi təkrarlanan ayədir). O, Mənimlə qulum arasında bölünüb. Quluma dilədiyi nə varsa veriləcəkdir". (İbn Hibban, 775).

Fil hadisəsi 571-ci ildə baş vermişdir. Məkkəlilər həmin ili Fil ili adlandırdılar. Etibarlı tarixi mənbələrə əsasən Muhəmməd peyğəmbər – ona və ailəsinə Allahın salavatı və salamı olsun – Fil ilində dünyaya gəlmişdir. Uca Allah Qureyş qəbiləsinə bu hadisəni xatırladaraq Fil surəsini nazil etdi. Uca Allah buyurur: "Mərhəmətli və Rəhmli Allahın adı ilə!

Uca Allah Qurani-Kərimdə İbrahim peyğəmbərlə Allah barəsində mübahisə edən padşahın əhvalatı haqda danışaraq belə buyurur: “Allahın verdiyi hökmranlıq üzündən (azğınlaşaraq) İbrahim ilə Rəbbi barəsində mübahisə aparan şəxsi görmədinmi? İbrahim: “Mənim Rəbbim həm dirildir, həm də öldürür!”- dedikdə padşah: “Mən də həm dirildir, həm də öldürürəm!”- demişdi. İbrahim: “Allah günəşi məşriqdən gətirir. Sən də onu məğribdən gətir!”- dedikdə, o kafir çaşıb qalmışdı. Allah zalım qövmü doğru yola yönəltməz” (əl-Bəqərə, 258).

əl-Bəqərə surəsinin 284-286-cı ayələrin izahı. Uca Allah buyurur: 
284. Göylərdə və yerdə nə varsa, Allahındır. Siz içərinizdə olanı üzə çıxarsanız da, gizlətsəniz də Allah buna görə sizi hesaba çəkəcək. O, istədiyini bağışlayar, istədiyinə də əzab verər. Allah hər şeyə qadirdir.

Ali İmran surəsinin 190-200-cü ayələrinin izahı. Peyğəmbər bu on ayəni gecə namazına qalxdıqda oxuyardı. Rəvayət edilir ki, İbn Abbas demişdir: “Bir gecə xalam Məymunənin evində gecələdim. Peyğəmbər ailəsi ilə bir qədər söhbət etdikdən sonra yatdı. Gecənin son üçdə biri olduqda qalxıb yerində oturdu və göyə baxaraq: “Həqiqətən, göylərin və ye­­rin yaradılışında, gecə ilə gün­­düzün bir-bi­rini əvəz et­mə­sində ağıl sahibləri üçün dəlillər var­dır” – ayəsini oxudu.