Mərhəmətli və Rəhmli Allahın adı ilə! 1. Həqiqətən, Biz onu (Quranı) Qədr gecəsində nazil etdik! 2. Sən haradan biləsən ki, Qədr gecəsi nədir? 3. Qədr gecəsi min aydan xeyirlidir. 4. O gecə Rəbbinin izni ilə mələklər və Ruh (Cəbrail) hər işə görə yerə enirlər. 5. O gecə sübh açılanadək əmin-amanlıq olur.
əl-Qadr (Qədr gecəsi) surəsinin izahı
Ramazan ayının orucu Quran ayələrinin və Peyğəmbərin (Ona və ailəsinə Allahın salavatı və salamı olsun) hədislərinin açıq-aydın mətnlərinə əsasən fərzdir (vacibdir). Uca Allah buyurur: "Ey iman gətirənlər! Sizdən əvvəlkilərə vacib edildiyi kimi, sizə də oruc tutmaq vacib edildi ki, bəlkə pis əməllərdən çəkinəsiniz". (əl-Bəqərə, 183).
Uca Allah Qurani-Kərimdə İbrahim peyğəmbərlə Allah barəsində mübahisə edən padşahın əhvalatı haqda danışaraq belə buyurur: “Allahın verdiyi hökmranlıq üzündən (azğınlaşaraq) İbrahim ilə Rəbbi barəsində mübahisə aparan şəxsi görmədinmi? İbrahim: “Mənim Rəbbim həm dirildir, həm də öldürür!”- dedikdə padşah: “Mən də həm dirildir, həm də öldürürəm!”- demişdi. İbrahim: “Allah günəşi məşriqdən gətirir. Sən də onu məğribdən gətir!”- dedikdə, o kafir çaşıb qalmışdı. Allah zalım qövmü doğru yola yönəltməz” (əl-Bəqərə, 258).
Muhəmməd peyğəmbər – ona və ailəsinə Allahın salavatı və salamı olsun - bazar ertəsi günü rabiul-əvvəl ayında Fil adlanan ildə Məkkədə dünyaya gəlmişdir. Bu, miladi tarixlə 571-ci ilin aprel ayına təsadüf edir. Həmin ildə həbəşistanlı hökmdar Əbrəhə əl-Əşrəm yəmənli tərəfdarları ilə birgə Allahın Evini (Kəbəni) dağıtmağa gəlmişdir. Onlar fillərin üzərində Kəbəyə yaxınlaşmaq istədikdə, Allah onların üstünə dəstə-dəstə ağ rəngli quşlar göndərdi. O quşlardan hər biri caynaqlarında və dimdiyində gətirdiyi daşları onların üstünə yağdırmağa başladı və Uca Allah onları məhv etdi.
Muhəmməd peyğəmbərin köksünün yarılması iki dəfə baş vermişdir. Birinci dəfə onun köksü kiçik yaşlarında ikən yarılmışdır. Rəvayət edilir ki, Ənəs ibn Malik demişdir: “Peyğəmbər uşaqlarla oynayarkən Cəbrail onun yanına gəldi, onu tutub yerə yıxdı və köksünü yarıb qəlbini çıxartdı. Sonra onun içindən qan laxtası çıxartdı və Peyğəmbərə: “Bu, şeytanın səndə olan nəsibidir”– dedi. Onun qəlbini qızıl ləyənin içində Zəmzəm suyu ilə yuduqdan sonra onu bağladı. Sonra da onu yerinə qaytardı. Bunu görən uşaqlar tələsik onun süd anasının yanına gəlib: “Muhəmməd öldürüldü!”– dedilər.
Uca Allah Qurani-Kərimdə buyurur: “O, göylərin, yerin və onların arasında olanların (bütün məxluqatın) Rəbbidir! O, yenilməz qüvvət sahibidir, çox bağışlayandır (Ğaffərdir)”. (Sad, 66); “Dedim: “Rəbbinizdən bağışlanmağınızı diləyin. Çünki, O, çox bağışlayandır! (Ğaffərdir)”. (Nuh, 10).
“Əuzu billəhi” kəlməsi Allaha sığınıram deməkdir. Buna istiazə deyilir.
Təvəssül sözü vəsilə axtarmaq deməkdir. Təvəssül insanın öz istəyinə nail olması üçün vəsilə axtarmasına deyilir. Qurani-Kərimdə vəsilə sözü iki dəfə işlənmişdir. Uca Allah buyurur: “Ey iman gətirənlər! Allahdan qorxun, Ona yaxınlaşmaq üçün vəsilə axtarın və Onun yolunda cihad edin ki, bəlkə nicat tapasınız” (əl-Maidə, 35).
Şirk sözü iki şeyi bir-birinə bərabər tutmaq deməkdir. Şirk ibadətin hər hansı bir növünü Allahdan qeyrisinə həsr etmək, ona Allaha dua etdiyi kimi dua etmək, ondan Allahdan qorxduğu kimi qorxmaq, ona Allaha ümid bəslədiyi kimi ümid bəsləmək və onu Allahı sevdiyi kimi sevməkdir. Uca Allah buyurur: “İnsanlardan elələri də vardır ki, Allahdan qeyrilərini Ona tay tutur, onları da Allahı sevdikləri kimi sevirlər” (əl-Bəqərə, 165).
Quran sözü oxuma, cəm etmə deməkdir. Quran Uca Allahın peyğəmbərlərin sonuncusu Muhəmmədə - ona və ailəsinə Allahın salavatı və salamı olsun - nazil etdiyi kəlamıdır. Quran Peyğəmbərimizə iyirmi üç il ərzində müxtəlif vaxtlarda nazil olmuşdur. Qısa surələrin çoxu birdəfəlik, əksər uzun surələr isə hissə-hissə nazil olmuşdur. Məkkə müşrikləri Muhəmməd peyğəmbərin dəvətinə kölgə salmaq, onu yalançı çıxartmaq üçün yəhudilərdən müqəddəs kitablar barəsində soruşurdular.